Qəfildən – gözlənilmədən, birdən-birə, ani olaraq baş verən hadisə və ya hərəkət mənasını ifadə edir. Əsasən, sürpriz, gözlənilməzlik və ani baş verməni vurğulayır. Məişətdə, ədəbiyyatda və gündəlik danışıqda geniş istifadə olunur.
Antonimlər:
Qəfildən - Tədricən
Bu antonim cütü zidd prosesləri əks etdirir. "Qəfildən" ani, gözlənilməz baş verən hadisələri ifadə edərkən, "tədricən" isə yavaş-yavaş, mərhələ-mərhələ inkişaf edən prosesləri bildirir. "Qəfildən" daha çox emosional təsirə malikdir və sürpriz elementini ön plana çıxarır. "Tədricən" isə prosesin davamlılığını və yavaş inkişafını vurğulayır. Hər iki söz müxtəlif kontekstlərdə, o cümlədən ədəbiyyatda, elmdə və gündəlik həyatda geniş istifadə olunur.
Qəfildən başını qaldırıb üzünü Sarışına tutdu (S.Qədirzadə)
Tədricən hava açılırdı.
Qəfildən - Planlı
Bu antonim cütü hadisələrin baş vermə xarakterini müəyyən edir. "Qəfildən" hadisələrin planlaşdırılmadan, gözlənilmədən baş verməsini, "planlı" isə əvvəlcədən düşünülmüş, qabaqcadan hazırlanmış və nizamlı şəkildə həyata keçirilən işləri ifadə edir. "Planlı" sözü əsasən təşkilatçılıq, idarəetmə və strategiya sahələrində istifadə olunur. "Qəfildən" isə daha çox təsadüfi və gözlənilməz hadisələri bildirir.
Qəfildən - Məqsədyönlü
Bu antonim cütü hadisələrin məqsəd yönümlülüyünü göstərir. "Qəfildən" hadisələrin heç bir məqsəd güdmədən baş verməsini, "məqsədyönlü" isə müəyyən bir məqsədə çatmaq üçün həyata keçirilən hərəkətləri ifadə edir. "Məqsədyönlü" sözü daha çox ictimai həyatda, işgüzar fəaliyyətdə, elmdə istifadə olunur. "Qəfildən" isə gözlənilməzliyi önə çəkir.