Qəşənglik – gözəllik, əlvanlıq, cəlbedicilik, göz oxşayıcı xüsusiyyətlər məcmusudur. Həm maddi obyektlərə, həm də mənəvi keyfiyyətlərə aid edilə bilər. Məsələn, qəşəng geyim, qəşəng mənzərə, qəşəng davranış. Söz, əsasən, estetik keyfiyyətləri vurğulamaq üçün işlədilir və müsbət konnotasiyaya malikdir.
Antonimlər:
Kifirlik
Kifirlik, qəşəngliyin əksidir. Bu, xoşagəlməz görünüş, ədəbsizlik, səliqəsizlik, zövqsüzlük mənasını verir. Kifirlik həm fiziki görünüşə, həm də əşyaların vəziyyətinə, hətta davranış tərzinə aid oluna bilər. Ədəbiyyatda kifirliyin təsviri, adətən, mənfi qəhrəmanların xarakteristikası kimi verilir. Məsələn, kifirli geyim, kifirli otaq, kifirli davranış.
Sifətinə bir qəşənglik, bir yaraşıq verir (S.Rəhimov).
Üzündən, gözündən kifirlik daşır; Deyəsən qəlbində qürur oynaşır (S.Vurğun).
Səliqəsizlik
Səliqəsizlik də qəşəngliyin antonimidir. Bu, əşyaların nizamsız, qarışıq, səliqəsiz şəkildə düzülməsi, yerləşməsidir. Qəşənglik nizam-intizam və gözəllik əsasında qurularkən, səliqəsizlik bu prinsiplərin pozulması deməkdir. Səliqəsizlik daha çox konkret əşyalara və onların düzülüşünə aid edilir. Məişət, tikinti, təmizlik kimi sahələrdə daha çox işlənir.
Zövqsüzlük
Zövqsüzlük, estetik zövqsüzlük, gözəllik hissinin olmaması, seçilmiş şeylərin estetik baxımdan cəlbedici olmaması deməkdir. Qəşənglik estetik zövqü əks etdirir, zövqsüzlük isə onun olmamasını göstərir. Həm maddi şeylərə, həm də davranışlara tətbiq oluna bilər. Ədəbiyyatda və məişətdə geniş istifadə olunur.