Qımışmaq – üzünü qırışdırmaq, ağlamaq hərəkətlərinə oxşar şəkildə həyəcan, qəm, qorxu və s. hissləri ifadə etmək üçün üzün ifadəsini dəyişmək deməkdir. Bu hərəkət adətən gözlərin yaşarması, dodaqların qırışması və üzdə narahatlıq ifadəsi ilə müşayiət olunur. Həmçinin, qımışmaq əsəbin, narahatlığın, qorxunun ifadəsi olaraq da işlədilə bilər. Qımışmaq hərəkəti uşaqlarda daha çox müşahidə olunsa da, böyüklərdə də rast gəlinir. Əsasən, sözlü nitqdə, xüsusən də ədəbiyyatda obrazların emosional halını təsvir etmək üçün istifadə olunur.
Antonimlər:
Gülmək
Qımışmağın antonimi olan gülmək, sevinc, şadlıq, razılıq və xoşməzəli əhval-ruhiyyəni bildirir. Qımışmaqda üz qırışır, narahatlıq əks olunursa, gülməkdə üz açılır, xoş əhval-ruhiyyə ifadə olunur. Həm məişətdə, həm də ədəbiyyatda geniş istifadə olunur. Gülmək fiziki hərəkətlə (gülüş, qəhqəhə) və sözlə ifadə oluna bilər.
"Uşaqlar gülüb oynayırdılar."
Şadlanmaq
Şadlanmaq, qımışmağın əksidir və sevinc, şənlik, xoşbəxtlik hisslərini ifadə edir. Qımışmaqda olduğu kimi, əsasən emosional vəziyyəti təsvir edir. Ədəbiyyatda və məişətdə geniş istifadə olunur. Şadlanmaq, qımışmağın əksinə olaraq, müsbət emosiyaları ifadə edir.
"Xəbəri eşidəndə hər kəs şadlandı."
Sükunət
Qımışmaq hərəkətli, emosional bir halın təsviridir. Sükunət isə həm fiziki, həm də emosional sakitliyi, sakit əhval-ruhiyyəni bildirir. Qımışmağın ifadə etdiyi narahatlıq və həyəcanın əksinə, sükunət sakitlik və dincliyi əks etdirir. Həm gündəlik həyatda, həm də ədəbi əsərlərdə, xüsusilə də poeziyada istifadə olunur.
"Səhər sükunəti hər kəsə rahatlıq gətirirdi."
Aram olmaq
Aram olmaq, qımışmağın tam əksidir. Qımışmaq narahatlıq, həyəcan, qorxu və ya kədər ifadə edərkən, aram olmaq sakitlik, rahatlıq, dincliyi bildirir. Həm fiziki, həm də emosional olaraq sakit vəziyyəti ifadə edir. Məişətdə və ədəbiyyatda geniş yayılmışdır.