Qırışıq - səthin hamar olmaması, bükülmə, qat-qat olma halı. Ümumiyyətlə, yaşlılıq əlaməti kimi qəbul edilir, eyni zamanda material və ya səthin xüsusiyyətlərindən də irəli gələ bilər.
Antonimlər:
Hamar
Hamar sözü qırışıq sözünün antonimi olaraq səthin düz, hamar və qırışıqsız olduğunu ifadə edir. Həm maddi, həm də məcazi mənada istifadə oluna bilər. Maddi mənada hamar səthlərə (məs: şüşə, su səthi) aid edilir, məcazi mənada isə problemlərin olmaması, hər şeyin asan gedişatını ifadə edə bilər. Həm ədəbiyyatda, həm də gündəlik danışıqda geniş istifadə olunur.
Nümunələr:
- Onun hamar alnında hələ bir tərpəniş belə yox idi.
- İşlər hamar getdi, heç bir problem yaşamadıq.
Düz
Düz sözü qırışıq sözünün antonimi olaraq, səthin heç bir qırış və bükülmə olmadan düz və hamar olduğunu ifadə edir. “Qırışıq” sözündən fərqli olaraq, “düz” sözü daha çox geometrik mənada istifadə olunsa da, səthlərin təsvirində də işlədilə bilər. Ədəbiyyatda daha az, gündəlik danışıqda daha çox rast gəlinir.
Nümunələr:
- Masa üstü olduqca düz idi.
- Qırışıq kağızı düzəldib, yenidən yazdı.
Səliqəli
Səliqəli ifadəsi qırışıq anlayışının antonimi olaraq daha çox məcazi mənada işlənir. Bu halda, "qırışıq" ifadəsi nizamsızlığı, səliqəsizliyi bildirsə, "səliqəli" ifadəsi düzgün düzülmüş, səliqəli görünüşü göstərir. Məsələn, paltarlar üçün istifadə oluna bilər. Ədəbiyyatda və gündəlik danışıqda geniş istifadə olunur.
Nümunələr:
- O, həmişə səliqəli geyinirdi.
- Sənədlər səliqəli şəkildə qovluğa yığılmışdı.