Qondarmaq – bir şeyi yerindən çıxarmaq, dağıtmaq, söküb atmaq, dağılmağa səbəb olmaq mənasında işlənən fe’ldir. Həm konkret, həm də məcazi mənalarda istifadə olunur. Konkret mənada əsasən bina, tikili, qurğu və s. əşyaların dağıdılması, məcazi mənada isə sistem, quruluş, qaydaların pozulması, dağılması kimi mənaları ifadə edir.
Antonimlər:Qurmaq: Qondarmağın əks mənası olan "qurmaq" sözü bir şeyi hissələrindən bir araya gətirmək, yaradmaq, inşa etmək mənasındadır. Konkret mənada binaların, tikililərin tikilməsini, məcazi mənada isə sistemlərin, quruluşların yaradılmasını, qurulmasını ifadə edir. Hər iki söz həm konkret, həm də məcazi mənalarda istifadə oluna bilir. Misal üçün, birlər qondarıldıqdan sonra, yenilər quruldu. Ədəbiyyatda və gündəlik danışıqda geniş yayılmışdır.
Bərpa etmək: Qondarmağın başqa bir antonimi "bərpa etmək"dir. Bu söz dağılmış, sökülmüş və ya zədələnmiş bir şeyi əvvəlki vəziyyətinə qaytarmaq mənasını verir. Qondarmağın yaratdığı dağıntıları aradan qaldırmaq, əvvəlki vəziyyətə qaytarmaq məqsədilə istifadə olunur. Əsasən konkret mənalarda, məsələn, dağılmış evlərin bərpası, məhv olmuş meşələrin bərpası kimi hallarda işlənir. Dilçilikdə, ədəbiyyatda və məişətdə istifadə olunur.
Yığmaq: "Qondarmaq" sözünün antonimi olan "yığmaq" sözü dağınıq, səpələnmiş şeyləri bir yerə toplamaq, birləşdirmək mənasındadır. Məsələn, səpələnmiş kitabları yığmaq, dağılmış əşyaları yığmaq. Əsasən konkret mənalarda işlənən "yığmaq" sözü gündəlik həyatda geniş yayılmışdır. Kontekstdən asılı olaraq "qurmaq" antonimi ilə sinonim kimi istifadə oluna bilər.
Naşı bənna qondarıbdı novdanı, xalq neyləsin? (M.Möcüz)
Bu saat yenə sultanın qoşunları İranın bu guşəsini söküb kəndləri dağıtmaqdadır (C.Məmmədquluzadə)