Quduzlaşmaq – həddən artıq qəzəblənmək, əsəbləşmək, özünü itirmək, hiddətlənmək mənasını verən fe'ldir. Əsasən insan hisslərinin kəskin təzahürü ilə əlaqədardır. Bu söz, daha çox emosional vəziyyəti ifadə edir.
Antonimlər:
Mülayimləşmək
Mülayimləşmək – quduzlaşmağın əksidir. Həddindən artıq qəzəb və əsəbiyyətin yerini sakitliyə, səbrə və nəzakətə vermək deməkdir. Bu antonim cütü əsasən insan davranışı və emosional vəziyyəti ilə bağlıdır. Mülayimləşmək sözü həm gündəlik danışığımzda, həm də ədəbiyyatda geniş istifadə olunur. Mülayimləşmək, həmçinin, bir proses kimi təsvir edilə bilər: bir insanın tədricən sakitləşməsi, qəzəbinin azalması.
Nümunə: Rövşən oğlunu sərt qarşıladı, sonra mülayimləşdi.
Sakitlənmaq
Sakitlənmaq – quduzlaşmanın başqa bir antonimi olub, əsəb gərginliyinin azalmasını, daxili tarazlığın bərpa olunmasını ifadə edir. Bu antonim daha çox fiziki və ya psixoloji rahatlığın əldə olunması ilə bağlıdır. "Sakitlənmaq" sözü, "mülayimləşmək"dən fərqli olaraq, bəzən yalnız emosional deyil, fiziki vəziyyətin də sakitləşməsini bildirə bilər (məs., sakitləşdirici dərmanlar).
Nümunə: O, bir müddət sakitləşdikdən sonra hadisəni ətraflı danışdı.
Səbr etmək
Səbr etmək – quduzlaşmanın əksinə olaraq, çətinliklərə və əsəbləşdirici hallara dözümlülük, səbirlilik nümayiş etdirmək mənasını verir. Bu, daha çox iradə və özünü idarəetmə ilə bağlıdır. "Səbr etmək" sözü, daha çox xarici təsirlərə qarşı daxili müqaviməti ifadə edir.
Nümunə: Hər şeyə səbr etmək lazımdır.
Soyumaq
Soyumaq – quduzlaşmanın antonimi kimi, həyəcanın, qızğınlığın, qəzəbin azalmasını ifadə edə bilər. Bu, daha çox hissiyyatların intensivliyinin azalmasına aiddir. "Soyumaq" sözü, əsasən, hisslərin zaman keçdikcə zəifləməsini ifadə edir.
Nümunə: Qəzəbi tezliklə soyuyub keçdi.