izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Mülayimləşmək (f.): Bu feilin leksik mənası “mülayim olmaq” əsasında qurulub və əsasən həm fiziki, həm də mənəvi aləmləri əhatə edən bir çox kontekstlərdə işlənə bilər. Mülayimləşmək, bir sözlə ifadə etsək, hər hansı bir intensivliyin azalması, sərtliyin yumşalması, kəskinliyin ortadan qalxması mənasını verir.

Birinci məna ("Mülayim olmaq, yumşalmaq, həlim olmaq") əsasən insan xasiyyəti, davranış və emosiyalarına aid edilir. Misal üçün, "Xasiyyəti xeyli mülayimləşib" cümləsində əvvəllər sərt, qəddar və ya həddindən artıq qətiyyətli olan bir şəxsin daha sakit, nəzakətli, anlayışlı və tolerant hala gəldiyini ifadə edir. Bu mənada mülayimləşmək, sərtliyin, qəddarlığın, əsəbiliyin və ya həddindən artıq emosionallığın azalmasını bildirir. Digər nümunələr: "Uşağın əsəbi xasiyyəti zaman keçdikcə mülayimləşdi.", "İllər onun xarakterini mülayimləşdirib."

İkinci məna ("Mülayim olmaq, mötədilləşmək, yumşalmaq") daha geniş bir məna kəsb edir. Bu mənada, həm insan davranışlarına, həm də hadisələrə, proseslərə tətbiq oluna bilər. Mötədilləşmək, həddən artıq bir vəziyyətin daha orta bir hala gəlməsi anlamını verir. Məsələn, "Havalar mülayimləşdi" cümləsində əvvəllər çox soyuq və ya çox isti olan havanın daha orta temperaturlu bir hala gəldiyini bildiririk. Eyni şəkildə, "Onun fikirləri mülayimləşdi" deyərkən, əvvəllər qətiyyətli, hətta radikal olan fikirlərinin daha mülayim və tolerant bir xarakter aldığını ifadə edə bilərik. Digər nümunələr: "İqlim mülayimləşir.", "Sərt qanunlar mülayimləşdirilməlidir." Bu mənada, "yumşalmaq" termini hər hansı bir sərtliyin, sıxlığın, kəskinliyin azalmasını bildirir. Mütləq insan davranışlarına aid olmur.

Etimoloji baxımdan, "mülayim" sözünün kökü fars dilindəki "mülayəm" sözündəndir və "yumşaq, həlim, sakit" mənalarını verir. "-ləşmək" isə fe'l əmələ gətirən bir şəkilçidir və prosesi, dəyişikliyi bildirir. Beləliklə, "mülayimləşmək" sözü, yumşaqlaşma, sakitləşmə, həlim olma prosesini ifadə edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz