Mülayimləşmək

Mülayimləşmək – həddindən artıq sərtlik, kəskinlik, qəddarlıq və ya amansızlıqdan uzaqlaşaraq daha yumşaq, sakit və tolerant olmaq; yumşalmaq, sakitləşmək, sakit və mülayim bir hala keçmək deməkdir. Bu proses həm insan münasibətlərində, həm də təbiət hadisələrində müşahidə oluna bilər.

Sərtləşmək

Mülayimləşməyin əsas antonimi sərtləşməkdir. Sərtləşmək mülayimlikdən əksinə, daha sərt, amansız, qəddar, acımasız və ya qətiyyətli olmaq deməkdir. Bu söz həm insan xarakterinin, həm də obyektiv vəziyyətlərin təsvirində istifadə olunur. Məsələn, hava şəraiti sərtləşə bilər, insanın xarakteri sərtləşə bilər. Sərtləşmək sözü ədəbiyyatda, gündəlik danışıqda və ictimai həyatda geniş yayılmışdır.

Rüstəm getdikcə sərtləşir, heç kəsin fikrinə qulaq asmaq istəmirdi (M.İbrahimov)

Qəddarlaşmaq

Mülayimləşməyin başqa bir antonimi qəddarlaşmaqdır. Qəddarlaşmaq, insanların və ya hadisələrin daha qəddar, amansız, rəhmsiz, mərhəmətsiz və insanlıqdan uzaq hala keçməsidir. Bu antonim daha çox mənfi kontekstlərə malikdir və insanın mənfi keyfiyyətlərinin artmasından bəhs edir. Ədəbiyyatda qəddarlaşmanın təsiri və nəticələri tez-tez təsvir olunur.

Qatılaşmaq

Mülayimləşməyin bir digər antonimi qatılaşmaqdır. Qatılaşmaq, həm fiziki, həm də mənəvi mənada möhkəmləşmək, daha sərt və dəyişməyə qarşı müqavimət göstərən hala keçmək deməkdir. Bu söz daha çox mənəvi sərtlik, inadkarlıq və qətiyyətlilik mənasında istifadə olunur. Mütləq mənfi məna daşımır, bəzən müsbət keyfiyyətləri də ifadə edə bilər (məsələn, qətiyyətliliyini qatılaşdıran bir insan).