Mürtəce: köhnə, geridə qalmış, inkişafa qarşı olan, yeniliklərə müqavimət göstərən anlamına gəlir. Adətən, siyasi, sosial və ya mədəni sahələrdə istifadə olunur.
Antonimlər:
Qabaqcıl
Qabaqcıl sözü mürtəcənin əksidir və yeni ideyaları, inkişafı və tərəqqini qəbul edən, dəstəkləyən və həyata keçirən şəxsi və ya qrupu ifadə edir. Siyasi, elmi, texnoloji və mədəni sahələrdə geniş istifadə olunur. Qabaqcıl həmçinin, irəlidə olan, öndə gedən mənasını da verir.
Mən fikrimcə, qorxu son dərəcə də mürtəce bir hissdir (M.Hüseyn); Çar hökuməti qabaqcıl fikirli adamları nəzarətsiz qoymurdu.
Mütərəqqi
Mütərəqqi sözü də mürtəcənin antonimidir və tərəqqiyə, inkişafa yönəlmiş, yeni üsulları və ideyaları qəbul edən, müasir düşüncəyə malik olan şəxsi və ya hadisəni bildirir. Siyasi, sosial və elmi sahələrdə istifadə olunur. Mütərəqqi həm də irəli gedən, inkişaf edən mənasını verir.
Qan-qan deyir yollara satılmış mürtəcelər (S.Rüstəm); Mərəndin mütərəqqi və sülhsevər adamları da bu bayramı birinci dəfə olaraq azad və sıxıntısız keçirmək üçün hazırlıq görürdülər (M.İbrahimov).