Nadanlıq, mədəniyyətə zidd olan, bilik və tərbiyə çatışmazlığından irəli gələn bir vəziyyətdir. Bu, sadəcə savadsızlıq deyil, həm də əxlaqi, estetik və sosial baxımdan geridəqalıq deməkdir. Nadanlıq fərdi səviyyədə olduğu kimi, ictimai həyatda da özünü göstərə bilər. Nadan insanlar tez-tez qərəzli, ədalətsiz və tolerantlıqdan uzaq olurlar.
Antonimlər:
Mədəniyyət: Nadanlığın əsas antonimi mədəniyyətdir. Mədəniyyət, insanın bilik, bacarıq, əxlaq və estetik dəyərlərə yiyələnməsi, bunları həyatında tətbiq etməsidir. Mədəni insan bilikli, tərbiyəli, ədəbli, tolerant və başqalarının hüquqlarına hörmət edən olur. Mədəniyyət sadəcə kitab oxumaq və ya muzeylərə getmək deyil, həm də cəmiyyətdə özünü düzgün aparmaq, başqalarına hörmət göstərmək və sosial məsuliyyət daşımaqdır. Mədəniyyət həm fərdi, həm də kollektiv olaraq inkişafın əsasını təşkil edir. Ədəbiyyatda, mədəniyyət xalqın tərəqqisini, inkişafını simvolizə edir.
Ağıllılıq: Nadanlıq ağıllılığın tam əksinədir. Ağıllılıq, zehni qabiliyyətlərin yüksək səviyyədə olması, düşünmək, təhlil etmək və problem həll etmək qabiliyyətinin güclü olması deməkdir. Ağıllı insanlar həyatda baş verən hadisələri düzgün qiymətləndirə, məntiqi əlaqələr qura və müstəqil qərarlar verə bilir.
Savadlılıq: Nadanlığın bir təzahürü də savadsızlıqdır. Savadlılıq isə oxuma və yazma bacarığına yiyələnmək, biliyə sahib olmaq və onu tətbiq etmək deməkdir. Savadlılıq nadanlıqla mübarizədə mühüm rol oynayır, çünki bilik insanların dünyagörüşünü genişləndirir və onları daha ağıllı və mədəni edir.
“Bir çoxları nadanlıq; Pəncəsində sıxıldı.” - H.Cavid
“Mədənilik xalqın qəfil yuxusundan oyanmasına səbəb olur.” - “Ulduz”