izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Nadan (fars. ندان‎ - nādān) sifəti olaraq əsasən “cahil”, “avam”, “biliksiz”, “məlumatsız” və “geridə qalmış” mənalarını ifadə edir. Farsca mənşəli olan söz, əslində “bilməyən”, “anlamayan” kimi daha dəqiq bir mənanı ehtiva edir. Lüğətlərdə sadəcə olaraq “cahil” kimi tərcümə olunsa da, nadanlıq, sadəcə biliyin olmaması demək deyil, həm də tənqidi düşüncənin, mühakimə qabiliyyətinin zəifliyini, həmçinin əxlaqi prinsiplərdən məhrumluğu əks etdirə bilər. Beləliklə, “nadan” sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilir.

Misal üçün, “nadan adam” deyərkən, sadəcə olaraq təhsilsiz və ya məlumatsız bir insan nəzərdə tutula bilər. Lakin, “nadan əməl” deyərkən, əxlaqsız və ya ağılsız bir hərəkət ifadə olunur. “Nadanın biridir” ifadəsi isə, şəxsin həm biliksizliyini, həm də əxlaqi cəhətdən zəifliyini vurğulayır. “Ağıllı düşmən nadan dostdan yaxşıdır” məsəli isə nadanlığın potensial təhlükələrini və ağıllı düşmənin daha az təhlükəli olduğunu vurğulayır.

Sözün işlənməsində vurğu nadanlığın səviyyəsinə və növünə görə dəyişir. Məsələn, “nadanlıq” sözü daha geniş bir mənada istifadə olunur və biliksizliyi, təcrübəsizliyi, səhlənkarlığı əhatə edir. “Nadanlıq etmə” ifadəsi isə səhv davranışı, ağılsız hərəkəti ifadə edir. “Nadan insan” ifadəsi isə yalnız biliksizlik mənası daşıyır.

Qısaca olaraq, “nadan” sözünün dəqiq mənası kontekstdən asılı olsa da, əsasən biliksizliyi, anlamamazlığı, tənqidi düşüncənin olmamasını və bəzən də əxlaqsızlığı əks etdirir. Sözün mənası, işləndiyi cümlə və kontekstdə vurğulanan aspektdən asılı olaraq fərqli çalarlar qazana bilir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz