Nəşələnmək – əhval-ruhiyyənin yaxşılaşması, şadlıq, sevinc hissi keçirmək deməkdir. Bu, daxili və ya xarici amillərdən qaynaqlana bilər. Nəşələnmə fiziki və emosional hər iki səviyyədə özünü göstərə bilər.
Antonimlər:
Kədərlənmək
Kədərlənmək, nəşələnməyin əksinə, əhval-ruhiyyənin pisləşməsi, qəm-qüssə, məyusluq hissi ilə müşayiət olunur. Kədərlənmə səbəbləri müxtəlif ola bilər: itki, uğursuzluq, xəstəlik və s. Həm gündəlik məişətdə, həm də ədəbiyyatda geniş istifadə olunur. Kədərlənmək, nəşələnməkdən fərqli olaraq, insanda mənfi emosiyalar yaradır, onu depressiv vəziyyətə sala bilər.
Qız artıq nəşələnmişdi, içir və oxuyurdu (M.S.Ordubadi); O özü də kədərlənmişdi (M.Hüseyn).
Matlaşmaq
Matlaşmaq da nəşələnməyin antonimi olaraq qəbul edilə bilər. Bu söz daha çox əhval-ruhiyyənin zəifləməsini, enerjinin tükənməsini, cansıxıcı və darıxdırıcı bir vəziyyəti ifadə edir. Matlaşmaq, kədərlənməkdən fərqli olaraq, mütləq qəm-qüssə ilə əlaqəli olmaya bilər. Sadəcə, şövqün azalması, həyat enerjisinin zəifləməsi vəziyyətini bildirir. Həm gündəlik dilə, həm də ədəbiyyata aiddir.
Ümidsizliyə qapılmaq
Ümidsizliyə qapılmaq da nəşələnməyin əksidir. Bu vəziyyətdə insan gələcəyə inamını itirir, hər hansısa bir müsbət nəticəyə ümid etmir. Bu, çox ciddi bir emosional vəziyyətdir və psixoloji yardım tələb edə bilər. Ümidsizliyə qapılmaq, əsasən, ciddi problemlərin və ya itkilərin nəticəsidir. Ədəbiyyatda və psixologiyada geniş istifadə olunur.