Ortada: Mərkəzdə, vasitədə, aralıqda yerləşən, həmçinin bərabər paylanmış, orta səviyyədə olan və ya müəyyən bir hadisənin, prosesin içərisində olan deməkdir. Bu söz geniş məna kəsb edir və müxtəlif kontekstlərdə istifadə olunur.
Antonimlər:
Qıraqda
Qıraqda sözü ortada sözünün antonimi olaraq mərkəzdən uzaqda, kənarda, ətrafda, sərhəddə yerləşməni ifadə edir. Bu antonim cütü əsasən məkan və yer münasibətlərini ifadə etmək üçün istifadə olunur. Məsələn, bir masanın ətrafında oturan insanlardan biri “ortada”, digəri isə “qıraqda” otura bilər. Həmçinin, bir hadisədə iştirak etmə səviyyəsini göstərmək üçün də istifadə edilə bilər. Məsələn, “o hadisədə ortada deyildi, qıraqda qaldı” ifadəsi şəxsin hadisədə aktiv iştirak etmədiyini bildirir. Ədəbiyyatda da tez-tez rast gəlinən bu antonim cütü, məkanın təsvirində və həmçinin insanın bir işdəki yerini göstərməkdə də vacib rol oynayır.
Ortada yeyir, qıraqda gəzir (Ata sözü).
Kənarda
Kənarda sözü də ortada sözünün antonimi olaraq, hər hansı bir məkan və ya hadisənin xaricində, kənarda qalmağı ifadə edir. “Ortada” olan bir şeyin əksinə olaraq, “kənarda” olan şey həmin hadisənin, prosesin bir hissəsi deyildir. Bu antonim cütü daha çox məcazi mənada işlədilir və əsasən şəxsin hansısa kollektivin, prosesin, hadisənin tərkibində olub-olmamasını ifadə edir. Məsələn, "O, müzakirələrin kənarda qaldı" ifadəsi şəxsin müzakirələrə qatılmadığını bildirir.
İçəridə (ziddliyi müəyyən kontekstdə)
Bəzi kontekstlərdə içəridə sözü də ortada sözünün antonimi kimi çıxış edə bilər. Əgər "ortada" açıq, aşkar deməkdirsə, "içəridə" gizli, sır olan mənaya malikdir. Məsələn, "məsələnin ortada olması" ilə "məsələnin içəridə qalması" ifadələri bir-birinin əksidir.