Soxulmaq: İçəri girmək, daxil olmaq, nüfuz etmək mənasını verir. Həm fiziki, həm də məcazi mənada işlədilir. Fiziki mənada bir yerə daxil olmağı, məcazi mənada isə bir şeyə, bir hadisəyə qarışmağı, onun içərisində olmağı bildirir.
Antonimlər:
Çıxmaq: Soxulmağın əksidir. Fiziki mənada bir yerdən kənara çıxmağı, ayrılmağı, məcazi mənada isə bir vəziyyətdən, bir hadisədən uzaqlaşmağı, ayrılmağı bildirir. Həm gündəlik danışıq dilində, həm də ədəbi əsərlərdə geniş istifadə olunur. Məsələn, bir otaqdan çıxmaq, bir işdən çıxmaq, bir əlaqədən çıxmaq kimi.
Ayrılmaq: Soxulmağın mənası baxımından müəyyən bir məkandan və ya birlikdən uzaqlaşma, fərqlənmə, qopma mənasını verir. “Soxulmaq” hərəkəti bir yerdə toplaşmanı ifadə edərsə, “ayrılmaq” bunun əksinə olaraq, yayılma, bir-birindən uzaqlaşma deməkdir. Məsələn, “Dostlarından ayrıldı”, “Qrupdan ayrıldı”, “Ailəsindən ayrıldı” kimi ifadələrdə.
Uzaqlaşmaq: Soxulmağın əksinə olaraq, məsafəni artırma, yaxınlıqdan uzaqlaşma deməkdir. Həm fiziki, həm də məcazi mənada işlənir. Fiziki uzaqlaşma bir nöqtədən digərinə hərəkət etmək, məcazi uzaqlaşma isə bir şeydən, bir vəziyyətdən uzaqlaşmaq, qopmaq, aralanmaq deməkdir. Məsələn, “Onlardan uzaqlaşdı”, “Problemlərdən uzaqlaşdı” ifadələrində.
Sənə kim dedi ki, soxul oraya? (S.Rüstəm)
Ürəyim darıxdı, çıxdım ki, özümü bir az havaya verim (S.S.Axundov)