Soluxmaq – canlı orqanizmin, xüsusilə bitki və insanın, həyat qüvvəsini itirməsi, zəifləməsi, qüvvəsizləşməsi, solğunlaşması mənasını bildirən bir sözdür. Həmçinin ruh düşkünlüyü, ümidsizliyini də ifadə edə bilər.
Antonimlər:
Açılmaq: Soluxmağın əksinə olaraq, “açılmaq” canlılıq, canlanma, inkişaf, çiçəklənmə, ruhun coşması, ümidlərin artması mənalarını ifadə edir. Bitkilər üçün açılmaq çiçəklənmə, yarpaqların açılması, insanlar üçün isə həm fiziki, həm də mənəvi canlanma deməkdir. Bu antonim cütü ədəbiyyatda, məişətdə və elmi dillərdə geniş istifadə olunur.
Canlanmaq: "Canlanmaq" soluxmağın əksini ifadə edərək, həm fiziki, həm də ruhi cəhətdən canlanma, qüvvət toplama, həyat enerjisinin artması mənasını verir. Bu söz həm konkret (məs., xəstəlikdən sonra canlanmaq), həm də məcazi (məs., şəhərin canlanması) mənada işlənə bilər. Əsasən ədəbiyyat və məişət dilində geniş tətbiq olunur.
Güclənmək: "Güclənmək" soluxmağın əksi olaraq güc toplama, qüvvətlənmə, möhkəmlənmə mənalarını ehtiva edir. Həm fiziki, həm də mənəvi gücün artması üçün istifadə olunur. Elmi dillərdə (məs., iqtisadiyyatda ölkənin güclənməsi) və məişət dilində geniş işlənir.
Ədəbi Nümunələr:
Fətullahın ailəsi külək vuran zəif bağ bitkisi kimi soluxmuşdu (Mir Cəlal).
Açılın iyli güllərim, açılın; Allı-əlvanlı güllərim, açılın (A.Səhhət).