Sökmək – bir şeyi tərkib hissələrinə ayırmaq, parçalamaq, dağıtmaq mənasını verir. Bu həm fiziki əməliyyat, həm də mənəvi, məcazi mənalarda istifadə oluna bilər.
Antonimlər:
Tikmək
Tikmək sözü sökməyin antonimi olaraq parçalanmış hissələri bir araya gətirmək, birləşdirmək, qurmaq mənasını ifadə edir. Bu əməliyyat həm fiziki obyektlərə (məsələn, bina, paltar), həm də mənəvi strukturlara (məsələn, münasibətlər, sistemlər) aid ola bilər. Həm məişətdə, həm də tikinti, geyim istehsalı kimi sahələrdə geniş istifadə olunur.
Bircə aya tikdilər doğma övladları üçün; Köhnə paltarını sökür maşınla (S.Rüstəm).
Toxumaq
Toxumaq sökməyin bir başqa antonimi olaraq ayrı-ayrı elementləri bir-birinə bağlamaq, birləşdirmək, bütöv bir struktur yaratmaq mənasını daşıyır. Əsasən toxuculuq sahəsində istifadə olunsa da, məcazi mənada da, məsələn, mürəkkəb bir hekayə toxumaq kimi ifadələrdə rast gəlinir.
Qoy toxuyum köynəyi; Yat, gözümün işığı (S.Rüstəm).
Qurmaq
Qurmaq sökməyin antonimi olaraq, ayrı-ayrı hissələri bir araya gətirib, bütöv bir struktur yaratmaq, tikmək, inşa etmək deməkdir. Bu söz həm fiziki obyektlər (ev, bina, maşın), həm də mənəvi strukturlar (plan, sistem, nəzəriyyə) üçün istifadə oluna bilər. Müxtəlif sahələrdə, o cümlədən tikinti, dizayn, elm və texnikada istifadə olunur.
Birləşdirmək
Birləşdirmək, sökməyin əksini ifadə edərək, ayrı-ayrı hissələri yenidən bir araya gətirmək, birləşdirmək, vahid bir bütöv yaratmaq deməkdir. Bu, həm fiziki obyektlər (sınıq əşyaların təmiri), həm də qruplar, ideyalar və s. üçün istifadə oluna bilər. Məsələn, birləşmiş qüvvələr, birləşmiş əyalətlər kimi ifadələrdə rast gəlinir.