Şəfəqli – işıq saçan, parlaq, aydın görünən, qırmızımtıl rəngdə olan deməkdir. Adətən günəşin doğuşu və ya batması zamanı göy üzündə görünən işıqlar üçün işlədilir. Metaforik mənada isə, həyacan, coşğunluq və ya həyəcanlı bir vəziyyəti təsvir etmək üçün də istifadə oluna bilər.
Antonimlər:
Solğun: Şəfəqli sözünün antonimi olan solğun sözü, rəngin zəifləməsini, parlaqlığın azalmasını, matlığı ifadə edir. Şəfəqli parlaqlığı, canlılığı təsvir edirsə, solğun isə əksinə, rəngsizliyi, cansızlığı ifadə edir. Bu antonim cütü əsasən rəngləri və ya işığı təsvir edərkən istifadə olunur. Məsələn, "şəfəqli rəngli çiçək" və "solğun rəngli çiçək" ifadələrində olduğu kimi. Həmçinin, solğun sözü insan üzünün rəngini təsvir etmək üçün də istifadə oluna bilər, məsələn, xəstəliyin əlaməti kimi. Ədəbiyyatda da hər iki söz çox geniş istifadə edilir.
Qaranlıq: Şəfəqli işıqlı, parlaq bir vəziyyəti ifadə edərkən, qaranlıq əksinə, işıq olmamasını, qaranlığı, görünməməyi ifadə edir. Bu antonim cütü əsasən işığın vəziyyətini təsvir etmək üçün işlədilir. Qaranlıq sözü həm fiziki, həm də məcazi mənada istifadə oluna bilər. Fiziki mənada, işıq azlığı və ya işığın olmaması; məcazi mənada isə, bilik və anlama olmaması, qeyri-müəyyənlik mənasında işlənir.
Mat: Şəfəqli parlaq və canlı olanı ifadə edərkən, mat sözü rəng və ya səthin parıltısının olmamasını, darıxdırıcı və cansız görünüşü bildirir. Mat sözü rənglərə, səthlərə, üzlərə aid olaraq işlənir. Bu antonim cütü əsasən təsviri vasitələrdə istifadə edilir.
Göyərçin üzü bədirlənmiş ay kimi şəfəqli idi (Ə.Vəliyev)
Varaqlar solğun, sarı (R.Rza)