Tutqunluq - qaranlıq, kölgəli, işıqsız, parlaqsız və ya cansız bir vəziyyəti, havanın, rəngin, əhval-ruhiyyənin və ya ümumiyyətlə hər hansı bir hadisənin tutqun, solğun, qaralmış vəziyyətini ifadə edir. Bu söz həm fiziki, həm də metaforik mənalarda istifadə oluna bilər.
Antonimlər:
Açıqlıq
Açıqlıq tutqunluğun əksidir və işıqlı, parlaq, canlı və ya şən bir vəziyyəti, havanın, rəngin, əhval-ruhiyyənin və ya hər hansı bir hadisənin aydın, parlaq və xoşagəlməz bir vəziyyətini ifadə edir. Həm fiziki (məsələn, açıq hava, açıq rəng), həm də metaforik (məsələn, açıq əhval-ruhiyyə, açıq-saçıq danışıq) mənalarda istifadə olunur. Ədəbiyyatda açıqlıq ümumiyyətlə müsbət duyğuları, ümid və nikbinliyi ifadə edir.
Bağırı təntitmişdi Nazlının tutqunluğu, bir tərəfdən də eyvandakı istilik. (İ.Məlikzadə)
Dədə, göyün sağ üzü buludlu, sol üzü açıqlıq. (M.Süleymanlı)
Parlaqlıq
Parlaqlıq tutqunluğun əksidir və güclü işıq saçma, parlaq görünmə xüsusiyyətini bildirir. Bu, əsasən fiziki mənada istifadə olunur, məsələn, parlaq günəş, parlaq rənglər. Metaforik mənada isə parlaqlıq hər hansı bir sahədə gözə çarpan, diqqət çəkən, uğurlu və ya üstün olmağı ifadə edə bilər (məsələn, parlaq karyera, parlaq gələcək).
Şənlik
Şənlik tutqunluğun əksidir və sevincli, neşəli, əyləncəli bir əhval-ruhiyyəni ifadə edir. Bu, əsasən metaforik mənada, əhval-ruhiyyə və ya ümumi atmosferi təsvir etmək üçün istifadə olunur. Məsələn, şən bir məclis, şən bir əhval-ruhiyyə.
Canlılıq
Canlılıq tutqunluğun əksidir və həyat dolu, enerjili, fəal bir vəziyyəti təsvir edir. Həm fiziki (məsələn, canlı rənglər), həm də metaforik (məsələn, canlı təbiət, canlı əlaqələr) mənalarda istifadə oluna bilər. Canlılıq, tutqunluqdan fərqli olaraq, hərəkətlilik, fəallıq və enerjini ifadə edir.