Uzanmaq: Yerə, səthə uzanmaq, bədənin bütün uzunluğu ilə yerləşmək, uzadılmaq mənasını verir. Həmçinin, vaxt, məsafə, hadisənin uzanması kimi mənalarda da işlənə bilər.
Antonimlər:
Qalxmaq
Qalxmaq sözü uzanmaq sözünün əsas antonimidir. Bu antonimiya əsasən fiziki hərəkətlə bağlıdır. Uzanmış vəziyyətdən dik vəziyyətə keçmək mənasını bildirir. Həm məişət dilində, həm də ədəbi əsərlərdə geniş istifadə olunur. Məsələn, yuxudan, yerdən, yataqdan qalxmaq kimi.
Bir xəstə uzanmışdı yerdə üst-başı açıq.
Gülşən söz alıb ayağa qalxdı.
Durmaq
Durmaq sözü də uzanmaq sözünün antonimi kimi işlənə bilər, lakin kontekstə bağlı olaraq. Uzanmaq fiziki bir vəziyyət ifadə edərkən, durmaq bu vəziyyətin əksinə, dik vəziyyətdə olmağı bildirir. Ancaq durmaq daha statik bir vəziyyəti ifadə edir, qalxmaq isə hərəkəti.
Qısalmaq (kontekstə bağlı)
Uzanmaq sözü zaman və məsafə mənalarında işləndikdə, antonimi qısalmaq ola bilər. Məsələn, "Yol uzandı" cümləsinin antonimi "Yol qısaldı" ola bilər. Bu antonimiya daha çox metaforik mənada işlənir və əsasən ədəbi üslubda rast gəlinir.