Vulqar – Ədəbi dil normalarına zidd olan, qaba, kobud, ləyaqətsiz, ədəbsiz söz və ifadələrə deyilir. Bu söz əsasən ədəbiyyatşünaslıq, dilçilik və sosial elmlərdə istifadə olunur. Məişətdə də vulqar ifadələrin istifadəsinin qəbuledilməzliyi qeyd olunur.
Antonimlər:
Ədəbi
Ədəbi sözü "vulqar" sözünün antonimi kimi ədəbi dil normalarına uyğun olan, zərif, incə, yaraşıqlı ifadələri bildirir. Ədəbi dilin istifadəsi mədəniyyətlilik, savadlılıq və hörmətlilik əlaməti sayılır. Ədəbi dilin əksəriyyət kontekstlərdə istifadəsi təqdir olunur, vulqar ifadələrin istifadəsi isə qınaq obyektidir. Ədəbiyyatda, rəsmi sənədlərdə, təhsil mühiti və media vasitələrində ədəbi dilin tətbiqi vacibdir.
"Yeni yetişən ədəbi gənclik həmişə Cabbarlının diqqət mərkəzində idi." (M.Arif) - Bu sitatda "ədəbi" sözü dolayısı ilə ifadə olunmuşdur və vulqar deyil, ədəbi mədəniyyətə malik gənclərdən danışılır.
Zərif
Zərif sözü də "vulqar"ın antonimi kimi istifadə oluna bilər. Zərif ifadələr incə, nəfis, ləyaqətli və xoşagəlməz olan ifadələrdir. Zəriflik ifadə vasitələrinin seçiminə, onların təqdimatına və ümumi tona aiddir. Zərif ifadələr ədəbiyyatda, xüsusilə də poeziyada, həmçinin diplomatik əlaqələrdə və yüksək səviyyəli ünsiyyətdə istifadə olunur.
Nəzakətli
Nəzakətli ifadələr hörmət və nəzakət əlaməti daşıyır və vulqar ifadələrin əksinədir. Nəzakətli ünsiyyət həm məişətdə, həm də rəsmi mühitdə vacibdir. Nəzakətli olmaq həm də mənəvi keyfiyyətlərdən biridir və vulqarlığın tam əksinədir.
Münasib
Münasib sözü verilən vəziyyətə, kontekstdə uyğun, məqsədəuyğun, ədəbə uyğun ifadələr üçün istifadə olunur. Vulqar sözlər isə adətən müəyyən situasiyalara münasib deyildir.