Yüksək sözü hündürlüyü, səviyyəni, dərəcəni, miqdarı və ya keyfiyyəti bildirən bir sıfatdır. Müxtəlif kontekstlərdə istifadə olunur və müxtəlif antonimlərə malikdir.
Antonimlər:
Yüksək - Alçaq
Bu antonim cütü əsasən fiziki hündürlük və ya yüksəkliklə bağlıdır. "Yüksək" hündür, uca, zirvəyə yaxın mənasını verir. "Alçaq" isə aşağı, alçaqda qalmış, torpağa yaxın mənasını ifadə edir. Həm məişətdə, həm də ədəbiyyatda geniş istifadə olunur.
Yolun üst tərəfində, yüksək qayaların döşündə... şam ağacları görünürdü (S.Şamilov).
Qədirin vay xəbəri çoxdan alçaq daxmanı titrətmişdi (Mir Cəlal).
Yüksək - Aşağı
Bu antonim cütü həm fiziki, həm də məcazi mənada istifadə oluna bilər. Fiziki mənada "yüksək" və "aşağı" hündürlük və aşağılığı ifadə edir. Məcazi mənada isə "yüksək" keyfiyyət, səviyyə, dərəcəni, "aşağı" isə aşağı keyfiyyət, səviyyə, dərəcəni göstərir. Elmi, ədəbi və gündəlik danışıq dillərində rast gəlinir.
Yalnız bir nöqsanı vardır ki, səviyyəcə yüksək deyil (M.Hüseyn).
Onun səviyyəsi çox aşağıdır (“Ulduz”).
Yüksək - Az
Bu antonim cütü əsasən miqdar və ya dərəcəni ifadə edir. "Yüksək" çoxluq, böyüklük, yüksək dərəcəni, "az" isə azlıq, kiçiklik, aşağı dərəcəni göstərir. Ədəbiyyatda və gündəlik danışıqlarda istifadə olunur.
Müəllim intiqam hissinin yüksək və müqəddəsliyindən hərarətlə bəhs edirdi (Ə.Sadıq).
Bu il bizim bağımız az məhsul verəcək.