Zədəli – fiziki və ya funksional bütövlüyünün pozulmuş, yaralanmış, xəsarət almış vəziyyətdə olan deməkdir. Bu söz müxtəlif sahələrdə, o cümlədən tibb, texnika, ədəbiyyat və məişətdə istifadə olunur. Zədənin dərəcəsi müxtəlif ola bilər – kiçik çatdan tutmuş ciddi sınığa qədər.
Antonimlər:
Sağlam
Sağlam sözü zədəlinin əksidir və fiziki və ya funksional baxımdan heç bir qüsuru olmayan, normal işləyən, bütöv vəziyyətdə olduğunu bildirir. Tibb, texnika, ədəbiyyat və məişətdə istifadə olunur. “Sağlam” sözü həm fiziki sağlamlıq, həm də mənəvi sağlamlıq mənasında işlənə bilər. Məsələn, sağlam cism, sağlam ruh ifadəsi insanın həm fiziki, həm də mənəvi cəhətdən sağlam olduğunu göstərir.
Zədəli - Sağlam: Bu antonim cütü əsasən fiziki vəziyyəti təsvir etmək üçün istifadə olunur. Zədəli bir əşya, qırılmış bir qab, sağlam bir insan, sağlam ağac kimi.
Qayçılayanlar isə şüşə kimi ağ, qara salxımları zədəli gilədən təmizləyirdilər (Mir Cəlal).
Gənc sağlam salxımları bir tərəfə qoydu (“Jurnalist”).
Bütöv
Bütöv sözü, zədəli sözünün antonimi olaraq, heç bir çatışmazlığı, qüsuru və ya zədəsi olmayan, tam və bütündən bəhs edir. Əşyalar, strukturlar, sistemlər, və hətta münasibətlər üçün istifadə edilə bilər. "Bütöv" sözü həm fiziki, həm də metaforik mənada işlənə bilər. Məsələn, bütöv bir ailə, bütöv bir ev, bütöv bir sistem.
Zədəli - Bütöv: Bu antonim cütü əsasən tamlıq və bütövlüyün əksini göstərmək üçün istifadə olunur. Zədəli bir fincan, bütöv bir qab kimi.
Səliqəli
Bəzi kontekstlərdə, "zədəli" sözü qeyri-səliqəli vəziyyəti bildirsə, "səliqəli" antonim kimi istifadə oluna bilər. Məsələn, zədəli bir bağ, səliqəli bir bağ kimi.
Zədəli - Səliqəli: Bu antonim cütü əsasən görünüş və vəziyyətin tənzimlənməsinə əsaslanır. Zədəli bir meşə, səliqəli bir park kimi.