Mənası: Bir şeyi hissə-hissə ayıraraq, tədqiq edərək, onun tərkibini, quruluşunu, mahiyyətini və ya səbəblərini araşdırmaq, müəyyən etmək.
Sinonimləri:
- Analiz – Mənası: Mürəkkəb bir şeyi sadə tərkib hissələrinə ayırmaq, tədqiq etmək və nəticə çıxarmaq.
Nümunə: Kimyaçı maddənin tərkibini analiz etdi. - Araştırma – Mənası: Bir məsələni, mövzunu dərindən öyrənmək, tədqiq etmək.
Nümunə: Tarixçi bu hadisə haqqında geniş araşdırma apardı. - Tədqiqat – Mənası: Elmi metodlarla bir mövzunu sistemli şəkildə öyrənmək, araşdırmaq.
Nümunə: Alimlər yeni dərmanın təsirini tədqiq edirlər. - Ayırma – Mənası: Bir bütövü tərkib hissələrinə bölmək, fərqləndirmək.
Nümunə: Mətnin əsas fikrini ayırmaq lazımdır.
Qeyd: "Təhlil", "analiz", "araştırma", "tədqiqat" və "ayırma" sözləri kontekstdən asılı olaraq müxtəlif məna çalarları daşıya bilər. Məsələn, "təhlil" daha çox məntiqi və sistemli yanaşmanı, "ayırma" isə daha çox mexaniki bölməni ifadə edə bilər.