Ayaq-ayağa: Zərf kimi işlənən bu söz "bir vaxtda", "birdən", "eyni anda", "bərabər", "birlikdə" mənalarını ifadə edir. Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, hərəkət edən iki və ya daha çox fərdin ayaqlarını eyni vaxtda yerə qoyub qaldırmasından yaranan bir metafor olduğunu görərik. Bu, həm fiziki, həm də məcazi mənada birlikdə, sinkron hərəkəti ifadə edir.
Misal olaraq verilən "Uşaqlar ayaq-ayağa yeriyirlər" cümləsində uşaqların hər birinin eyni zamanda addımladığını, bir-birinə uyğun, koordinasiyalı şəkildə hərəkət etdiyini bildiririk. Söz, sadəcə addımlama hərəkəti ilə məhdudlaşmır. Mənəvi, sosial və ya hər hansı digər əməliyyatlarda da eyni vaxtda, birlikdə baş verən hadisələri təsvir etmək üçün də istifadə edilə bilər. Məsələn, "İnsanlar ayaq-ayağa qalxdılar" cümləsində hər kəsin eyni anda ayağa qalxmasını vurğulayır.
Maraqlı bir məqam da budur ki, "ayaq-ayağa" ifadəsi həm təsviri, həm də emosional təsir yaradır. Sadəcə olaraq "birlikdə" demək əvəzinə, oxucuya daha canlı, daha aydın bir görüntü qurmasını təmin edir. Sözün ritmik və təkrarlanan quruluşu həm də bir cəmləşməni, bir ahəngi ön plana çıxarır.
Qısacası, "ayaq-ayağa" sözü Azərbaycan dilində nadir və bədii təsirə malik bir ifadədir ki, həm dəqiq bir məna, həm də canlı bir təsvir verir. Sadəliyi və ifadə gücü ilə dilimizi zənginləşdirir.