Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində "ayıq-sayıq" sözünün mənası, əsasən "ayıq" sözünün üçüncü mənasına istinad edilir. Lakin bu, sözün tam mənasını əks etdirmir. "Ayıq-sayıq" daha çox bir vəziyyəti, bir hərəkət tərzini ifadə edir. Sadəcə "ayıq" olmaqdan fərqli olaraq, "ayıq-sayıq" diqqətli, həyəcanlı, narahat və ya ehtiyatlı bir şəkildə ayıq olmağı bildirir.
Belə bir vəziyyətdə olan insan ətrafında baş verənlərə həssasdır, hər şeyi diqqətlə izləyir və mümkün təhlükələrdən qorunmaq üçün hazır vəziyyətdədir. O, yalnız ayıq deyil, həm də hər an baş verə biləcək hadisələrə hazırlaşır. Bu hazır vəziyyət, özündə bir qədər gərginlik, təlaş və ya narahatlıq daşıyır. "Ayıq-sayıq dayanmaq" ifadəsi bu vəziyyəti daha aydın şəkildə əks etdirir.
Misal üçün, "O, ayıq-sayıq dayanaraq, hərəkətlərini müşahidə edirdi" cümləsindəki "ayıq-sayıq" sözü sadəcə ayıqlığı deyil, həm də həyəcanlı və ehtiyatlı bir şəkildə müşahidə etməni, potensial təhlükəyə hazırlığı ifadə edir. Bu, sadəcə "ayıq" sözünün verdiyi mənadan daha çox kontekstu əhatə edən, daha zəngin bir ifadədir.
Qısaca, "ayıq-sayıq" sözü, "ayıq" sözünün daha gücləndirilmiş, konkret bir vəziyyəti, əsasən ehtiyatlı və həyəcanlı ayıqlığı ifadə edən bir sinonimidir. Bu, sadəcə fiziki və ya zehni ayıqlıqdan daha çox, emosional və davranışsal bir vəziyyəti ifadə etdiyindən, onun mənasının daha geniş və dəqiq izahı vacibdir.