izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Baharıstan (fars. بهارستان) sözü Azərbaycan dilində əsasən iki mənada işlənir. Birinci və daha geniş yayılmış mənası "bahar" sözü ilə bağlıdır. Farsca "bahar" (بهار) "yaz" mənasını verir və "-stan" (-ستان) isə farsca "-stan" əlavəsinin "yer, ölkə, diyar" mənasını daşıması nəzərə alınarsa, "Baharıstan" sözü hərfi mənada "yaz diyarı, yaz ölkəsi, baharın məkanı" kimi tərcümə edilə bilər. Bu mənada o, yaz fəslini, onun gözəlliyini, təbiətin canlanmasını, rəngarəngliyini və xoş əhval-ruhiyyəsini əks etdirən poetik bir ifadədir. Şairlər, yazın gəlişi ilə təbiətin canlanması və yenidən doğuşunu təsvir edərkən bu sözü tez-tez işlədirlər. "Baharıstan" sözü bir məkandan daha çox, bir atmosfer, bir duyğu və hətta bir ruhi vəziyyəti ifadə edə bilər.

İkinci mənası isə daha məhdud olsa da, ədəbiyyatda, xüsusən də klassik şeirlərdə rast gəlinir. Bu mənada "Baharıstan" "şair" mənasında işlənir. Bu istifadə üslubi bir seçimdir və şairin yaradıcılığının baharın canlanması ilə, təbiətin gözəlliyi ilə bağlılığına işarə edir. Misal olaraq, verilən misralarda "Baharıstan" şairin özünü ifadə etmək üçün poetik bir metafora kimi işlənir: "Baharıstan-i ömrümdə tərənnümsaz olur bülbül; Həzari-naləkarəm, baği-aləm gülistanımdır". Bu misralarda şair öz həyatını, yaradıcılığını bir bahar bağçasına, özünü isə bu bağçada təranələr oxuyan bülbüllə müqayisə edir. Yəni şairin ruhu, onun duyğuları və ifadəsi baharın canlanması ilə, təbiətin gözəlliyi ilə bağlıdır.

Beləliklə, "Baharıstan" sözü həm təbiətin gözəlliyini, həm də şairin ruhi dünyasının zənginliyini, yaradıcılığının təravətini ifadə edən poetik və çoxmənalı bir sözdür. Onun mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilsə də, hər iki mənada da yaz fəslindən və onun insanlara bəxş etdiyi gözəllikdən qaynaqlanan bir əzəmət daşıyır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz