Banlama: "Banlamaq" felindən törəmiş isimdir. İnternet, sosial media və online oyun platformaları kimi rəqəmsal mühitlərdə istifadə olunan bir termindir. Əsas mənası, müəyyən bir istifadəçinin və ya istifadəçi qrupunun həmin platformaya müvəqqəti və ya daimi olaraq girişinin qadağan edilməsidir. Bu qadağanlama, platforma qaydalarının pozulması, təhqir, spam, təhdid və ya digər qəbuledilməz davranışlar səbəbindən tətbiq olunur.
Banlama prosesi, müxtəlif səviyyələrdə və müddətlərdə tətbiq oluna bilər. Məsələn, bir istifadəçi müəyyən bir müddətə (məsələn, 24 saat, bir həftə, bir ay) banlana bilər, bundan sonra hesaba yenidən giriş imkanı verilir. Digər tərəfdən, daimi banlama, istifadəçinin həmin platformaya əbədi olaraq girişinin qadağan edilməsi deməkdir. Banlama, adətən platforma administratorları və ya moderatorları tərəfindən həyata keçirilir.
Banlama yalnız rəqəmsal mühitlərlə məhdudlaşmır. Tarix boyu müəyyən şəxslərin müəyyən yerlərə, tədbirlərə və ya sosial qruplara girişinin qadağan olunması kimi hadisələrə də rast gəlinir. Bu mənada banlama, sosial nəzarət və cəzalandırma mexanizmlərinin bir növü kimi də qiymətləndirilə bilər. Lakin rəqəmsal mühitdə banlama, daha çox texniki və prosedural xarakter daşıyır və avtomatlaşdırılmış sistemlər vasitəsilə də həyata keçirilə bilər.
Maraqlı bir tərəfi də odur ki, "banlamaq" feli, müxtəlif mədəniyyətlərdə və kontekstlərdə fərqli mənalar daşıya bilər. Məsələn, qeyri-rəsmi danışıqda, dostlar arasında bir-birinə "banlamaq" sözü zarafat qaydasında istifadə oluna bilər. Beləliklə, banlama termininin mənası, istifadə edildiyi kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər.