Basmarlamaq felinin əsas mənası birdən-birə, sürətlə və güclü bir şəkildə basmaq, tutmaq və ya sıxmaqdır. Lüğətlərdəki "qamarlamaq", "süpürləmək" və "sıxcalamaq" kimi ifadələr basmarlamanın müxtəlif nüanslarını, hərəkətin xüsusiyyətlərini əks etdirir. Misal üçün, "qamarlamaq" daha çox ələ almaq, bərk tutmaq mənasını verir, "süpürləmək" isə sürətli və qəfil bir hərəkəti ifadə edir. "Sıxcalamaq" isə əşyanın və ya varlığın bərk sıxılmasını vurğulayır.
Basmarlamaq hərəkəti qəfil və gözlənilməz bir şəkildə baş verir. Bu, həm fiziki, həm də məcazi mənada istifadə oluna bilər. Fiziki mənada, pişik siçanı basmarlaması kimi bir misal verilir. Bu, pişiyin sürətli və güclü bir hərəkətlə siçanı tutmasını əks etdirir. Məcazi mənada isə, məsələn, “Problemin həllini basmarladı” deyərkən, problemin qəfil və effektiv şəkildə həll olunduğu nəzərdə tutulur. Belə hallarda basmarlamaq, sürətli və güclü bir təsirə, ani bir həllə və ya qəti bir müdaxiləyə işarə edir.
Basmarlamanın sinonimləri arasında "tutuşdurmaq", "qapmaq", "yaxalamaq" kimi sözlər də qeyd oluna bilər. Ancaq bu sözlərin hər birinin özünəməxsus məna çalarları vardır və basmarlamaq sözünün ifadə etdiyi qəfillik və gücü tam olaraq əks etdirmirlər. Məsələn, "tutuşdurmaq" daha çox nizamlı, planlı bir tutma hərəkətini, "yaxalamaq" isə daha çox fırıldaq və ya hiylə ilə tutmağı nəzərdə tutur. Beləliklə, "basmarlamaq" sözü özünəməxsusluğunu və ifadə gücünü qoruyub saxlayır.
Ümumiyyətlə, "basmarlamaq" sözü, həm konkret, həm də abstrakt mənalarda istifadə oluna bilən, dinamikliyi və qəfilliyi vurğulayan canlı və ifadəli bir sözdür. Onun mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilsə də, əsasında birdən-birə, qətiyyətli və güclü bir hərəkət dayanır.