izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Bataqlı sözü Azərbaycan dilində əsasən palçıqlı, lehməli, zığlı yerlər üçün işlədilən bir sifətdir. Lüğətlərdəki sadə təriflərin əhatə etmədiyi bir çox mənalı çalarları vardır. Məsələn, “bataqlı” yalnız fiziki bir təsvir deyil, həm də metaforik mənada istifadə oluna bilər. Sözün həm konkret, həm də məcazi mənaları vardır.

Konkret mənada, "bataqlı" ərazinin palçıq, lehm, su və bitki qalıqlarının qarışığından ibarət, keçilməz və ya çətin keçilən bir yer olduğunu ifadə edir. Bu, həm əkinçilik üçün yararsız, həm də insan və heyvan hərəkəti üçün çətinlik yaradan bir ərazi növüdür. Zığlıq, palçıqlılıq və suyun bolluğu bu ərazinin əsas xüsusiyyətlərini təşkil edir.

Məcazi mənada isə "bataqlı" sözü, çətinliklərlə dolu, qarışıq, çaşqın vəziyyəti, yaxud durğun, inkişaf etməyən bir mühitin təsvirində istifadə olunur. Məsələn, "bataqlı münasibətlər", "bataqlı vəziyyət", "bataqlı düşüncə tərzi" kimi ifadələr bu məcazi istifadəyə nümunədir. Bu hallarda "bataqlı" sözü hərəkətsizliyi, geriləməni, əngəlləri və çıxılmazlığı ifadə edir.

S.S.Axundovun misalında olduğu kimi ("Bataqlı küçələr düzəlib, gecələr elektrik ilə işıqlanırdı."), "bataqlı" sözü konkret olaraq palçıqlı, keçilməz küçələri təsvir edir. Bu isə həmin küçələrin infrastruktur baxımından geri qalmış, yaşayış üçün əlverişsiz vəziyyətdə olduğunu göstərir. Ancaq bu vəziyyətin elektriklə işıqlandırılması ilə yaxşılaşdırılması, inkişafın və tərəqqinin simvolunu da özündə ehtiva edir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz