Bayda sözü Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində "badya" kimi izah olunsa da, mənasını daha geniş və dəqiq şəkildə izah etmək mümkündür. Əslində, "bayda" sadəcə bir qab deyil, həm də mədəniyyətimizin bir parçasıdır. Kənd həyatının ayrılmaz elementi olan bu geniş ağızlı, adətən ağacdan hazırlanmış qab, süd, qatıq, ayran kimi maye qidaların saxlanması və daşınması üçün istifadə olunur.
Lüğətlərdəki "badya" ifadəsi "bayda"nın daha ümumi bir təsvirini verir. Lakin "bayda", badyanın müəyyən bir növü olaraq, özünəməxsus xüsusiyyətlərə malikdir. Adətən böyük həcmli olan bayda, ağac növünə (məsələn, qoz ağacı) və əl işçiliyinə görə fərqlənə bilər. Onun geniş ağzı və rahat tutma üçün hazırlanmış sapı, köçəri həyat tərzinin və kənd təsərrüfatının tələblərinə uyğunlaşmış praktik bir dizayn olduğunu göstərir.
Misalda verilən "səhərlər çayın yanına yekə bayda dolusu qaynar süd gələndə “oğru inəyin” südü, deyib danışırlar" cümləsi, baydanın həm də sosial mədəniyyətimizin bir tərkib hissəsi olduğunu nümayiş etdirir. "Oğru inəyin südü" deyimi, bol süd verən inəyin məhsuldarlığını vurğulayır və həmin südün baydada gətirilməsi, kənd həyatının sadəliyi və məhsuldarlığı ilə bağlı xoş bir təsəvvür yaradır. Bu cümlə, sadəcə bir qabın deyil, bir ənənənin, bir həyat tərzinin təcəssümünü göstərir.
Beləliklə, "bayda" sözü, sadə bir qabdan daha çox, Azərbaycan kənd həyatının və mədəniyyətinin təcəssümüdür; tariximizin, ənənələrimizin və həyat tərzimizin bir parçasıdır.