Baz (fars. بَاز) — Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir termin olub, əsasən qızılquş cinsinə aid yırtıcı quşları ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə "alıcı quş, tərlan, qızılquş" kimi tərif olunsa da, bazın mənası və əhəmiyyəti daha geniş və rəmzi mənalara da malikdir.
Baz, yalnız bir quş növü deyil, həm də ovçuluqda istifadə olunan, ələ öyrədilmiş bir yırtıcı quşdur. Sürətli, çevik və iti gözləri ilə məşhurdur. Ovçular bazı əsasən kiçik quşları, dovşanları və digər kiçik heyvanları tutmaq üçün istifadə edirdilər. Bu prosesdə bazın insanla olan əlaqəsi, onun təlimi və idarə olunması xüsusi bir bacarıq və təcrübə tələb edirdi. Beləliklə, baz həm də ovçunun bacarığının, səbrinin və məharətinin simvolu olmuşdur.
Ədəbiyyatda baz müxtəlif simvolik mənalar da daşıyır. Güc, cəsarət, azadlıq, sürət və kəskinlik kimi keyfiyyətlərlə əlaqələndirilir. Şeirlərdə və nağıllarda tez-tez qəhrəmanlıq və şücaətin simvolu kimi təsvir olunur. Məsələn, "şahbaz" ifadəsi güclü, üstün bir bazı ifadə etməklə yanaşı, həm də güclü, qüdrətli bir insanı təsvir etmək üçün işlədilir.
Qeyd etmək lazımdır ki, "baz" sözü zaman keçdikcə məcazi mənada da istifadə olunmağa başlamışdır. Məsələn, "baz kimi sürətli" ifadəsi çox sürətli bir hərəkəti ifadə edir. Beləliklə, baz yalnız bir quş deyil, eyni zamanda bir sıra məcazi və rəmzi mənaları özündə əks etdirən bir termindir.