izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Bel: Azərbaycan dilində "bel" sözü, əsasən, sağ və ya sol tərəfdən ayaqla basmaq üçün çıxıntısı (ayaqaltı hissəsi) olan uzun saplı qazma aləti mənasında işlənir. Bu, əmək alətləri arasında yer alan, əl ilə işlədilən bir növ qazmadır. Uzun sapı işləyən şəxsin əlini qoruyur və güc tətbiqini asanlaşdırır, ayaqaltı hissə isə qazmanın yerə möhkəm basılmasına və daha effektiv işlənməsinə imkan verir.

Tarixən, "bel" əsasən əkinçilik, suvarma kanalları qazma və ya digər torpaq işlərində geniş istifadə olunmuşdur. Müasir dövrdə istifadəsi azalsa da, hələ də bəzi kənd və səhra bölgələrində öz əhəmiyyətini qoruyub saxlayır. Materialı ümumiyyətlə taxta və ya metaldan (dəmir bel) hazırlanır. Taxta bellər daha çox əl işi olaraq hazırlanır və forma və ölçüləri müxtəlif ola bilər. Dəmir bellər isə daha davamlı və güclü olur, sənaye üsulu ilə istehsal olunur.

Sözün ikinci bir mənası – "belləmək" fellə əlaqədardır. "Belləmək" bel vasitəsilə qazmaq, torpaq qazmaq, dəlik açmaq mənasını verir. Bu fellə bağlı işin həm fiziki tərəfini, həm də istifadə olunan aləti – beli – özündə əks etdirir. Ona görə də "bel" sözünün təkcə bir alət kimi deyil, həm də bir əməliyyat kimi anlaşılması vacibdir.

Qeyd etmək lazımdır ki, "bel" sözünün dialektal variantları və məna çalarları da mövcuddur. Bəzi regionlarda oxşar funksiyalı digər əl alətləri üçün də bu termin işlədilə bilər. Lakin əsas mənası hər zaman təsvir olunan uzun saplı, ayaqaltı hissəsi olan qazma aləti olaraq qalır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz