izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Bezmə: "Bezmək" fellərinin törəməsi olan "bezmə" sözü, əsasən, bir hadisənin, əşyanın və ya vəziyyətin qəfil, gözlənilmədən və ya qərarlı şəkildə sona çatmasını, tamamlanmasını ifadə edir. Sadəcə “sona yetmə” mənasından daha çox, bu sona yetmədə sürətin, qəflətin və ya birdən-birə baş vermənin vurğulanmasını ehtiva edir. Məsələn, "işin bezməsi" deyəndə, işin uzun sürmədən, birdən-birə və ya gözlənilmədən tamamlanması nəzərdə tutulur. Bu, "bitmə" sözündən fərqli olaraq, daha dinamik və təsirli bir sona yetmə hissini ifadə edir.

Bezmə, həmçinin, bir prosesin, əlaqənin və ya vəziyyətin birdən-birə pozulmasını, dağılmasını da ifadə edə bilər. Məsələn, "dostluğun bezməsi" ifadəsi, dostluğun qəfil və gözlənilmədən pozulmasını, yəni sona çatmasını bildirir. Bu mənada, "bezmə" sözü, tədricən yox olmaqdan daha çox, birdən-birə, kəskin bir sonu ifadə etməkdədir.

Etimoloji baxımdan, "bezmək" felinin kökü dərin tarixə malikdir və çox güman ki, "qurtarmaq", "tamamlamaq", "sona çatdırmaq" kimi mənaları ehtiva edən köhnə türk dillərindən gəlir. "Bezmə"nin istifadəsi, əsasən, məişət dilində daha çox yayılmış olsa da, bədii ədəbiyyatda da müəyyən kontekstlərdə obrazlı ifadə vasitəsi kimi istifadə oluna bilər. Sözün ifadə etdiyi ani və sürətli son, oxucu və ya dinləyiciyə daha təsirli və yaddaqalan təəssürat yaradır.

Qısacası, "bezmə" sadəcə "bitmə"nin sinonimi deyil. O, bir hadisənin, vəziyyətin və ya əlaqənin sürətli, gözlənilməz və ya qəti şəkildə sona çatmasını, tamamlanmasını ifadə edən daha dinamik və rəngarəng bir sözdür. Dilçilik baxımından da "bezmə"nin törəmə quruluşunu və məna çalarlarını araşdırmaq maraqlıdır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz