Bəqa (ər. بقاء - bəqā’) sözü klassik Azərbaycan ədəbi dilində geniş istifadə olunan bir termindir və çox qatlı bir mənaya malikdir. Sadəcə "ölməzlik" və ya "əbədilik" kimi tərcümə etmək onun zəngin mənasını tam əks etdirmir. Bəqa, mahiyyət etibarilə varlığın davamlılığı, mövcudluğun zaman və məkan məhdudiyyətlərindən azad olaraq sonsuza qədər uzanması deməkdir. Bu, cismani ölümdən sonrakı ruhani varlığın davamı ola bilər, ya da bir ideyanın, əsərin, xatirənin, hətta bir hökmranlığın zaman içində iz qoyması, yaşamağı davam etməsidir.
Bəqanın mahiyyəti müxtəlif fəlsəfi və dini baxışlarda müxtəlif şəkildə izah olunur. Misal üçün, bəzi fəlsəfi məktəblərdə bəqa, kainatın əbədi varlığı ilə bağlıdır; digərlərində isə fərdi ruhun ölümdən sonrakı yaşaması ilə əlaqələndirilir. İslam fəlsəfəsində bəqa, Allahın əbədiyyəti ilə bağlıdır və insanın Allah tərəfindən yaradılması və ona qovuşması ilə əlaqələndirilir. Bu kontekstdə, bəqa həm maddi, həm də mənəvi aləmlərdə özünü göstərə bilər.
Sözügedən misal, “Seyyid, elə bildim ki, bəqa suyunu içdim; Ol lalərüxün qətlimə fərmanını görcək”, bəqanın bir insan üçün nə qədər dəyərli bir anlayış olduğunu göstərir. Seyyid, bəqa suyunu içməklə sanki ölümsüzlüyə qovuşacağını düşünür. Bu, şairin bəqa arzusunun simvolik ifadəsidir. Ancaq sonrakı misra, "Ol lalərüxün qətlimə fərmanını görcək", həqiqətin acı gerçəkliyini ortaya qoyur; ölüm həmişə var və hər kəs üçün qaçılmazdır. Beləliklə, bu misrada bəqa arzusu ilə ölüm gerçəkliyi arasında bir ziddiyyət yaranır. Bu ziddiyyət, bəqa konseptinin həm cazibədar, həm də əlçatmaz tərəfini vurğulayır.
Nəticə etibarilə, bəqa sözü sadəcə "ölməzlik"dən daha çoxdur. O, varlığın davamlılığı, əbədiyyət, əbədi yaşamaq istəyi, ideyaların, əsərlərin və xatirələrin əbədi iz buraxması haqqında düşüncələrimizi əks etdirən zəngin və çoxşaxəli bir anlayışdır. Onun mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər, lakin həmişə mövcudluğun davamlılığı ideyası əsasında qurulmuşdur.