Bəlirmə

Bəlirmə: "Bəlirmək" fellindən törəmiş isimdir. Əsas mənası, bir şeyin əvvəlcədən müəyyən edilməsi, təyin olunması, qeyd olunmasıdır. Bu müəyyənləşdirmə konkret bir ölçü, miqdar, keyfiyyət, və ya xüsusiyyət kimi ifadə oluna bilər. Məsələn, bir torpağın sahəsinin bəlirməsi, məhsulun miqdarının bəlirməsi, bir hadisənin baş vermə vaxtının bəlirməsi və ya bir işin yerinə yetirilmə müddətinin bəlirməsi kimi.

Bəlirmə həm də daha geniş mənada, bir şeyin aydınlaşdırılması, dəqiqləşdirilməsi, təsbit olunması kimi başa düşülə bilər. Bu mənada, bəlirmə, qeyri-müəyyənlikləri aradan qaldırmaq, mövzuya aydınlıq gətirmək, həqiqəti üzə çıxarmaq prosesini ifadə edə bilər. Məsələn, bir problemin səbəbinin bəlirməsi, bir şəxsin kimliyinin bəlirməsi, və ya bir iddianın doğruluğunun bəlirməsi kimi.

Bəlirmənin konteksindən asılı olaraq, "təyinat", "müəyyənləşdirmə", "təsbit", "qeyd", "məlum edilmə" kimi sözlərlə sinonim kimi istifadə oluna bilər. Ancaq bu sinonimlərin hamısı bəlirmənin bütün nüanslarını əhatə etməyə bilər. Bəlirmə, daha çox obyektiv bir müəyyənləşdirməni, subyektiv qiymətləndirmədən uzaq bir təyinatı nəzərdə tutur.

Maraqlı bir tərəfi də ondan ibarətdir ki, bəlirmə yalnız konkret şeylərə deyil, həm də abstrakt anlayışlara da aid edilə bilər. Məsələn, bir filosofun fəlsəfi baxışlarının bəlirməsi, bir rəssamın üslubunun bəlirməsi və ya bir ədəbi əsərin əsas ideyasının bəlirməsi kimi. Beləliklə, bəlirmə, müxtəlif sahələrdə, həyatın müxtəlif tərəflərində öz əhəmiyyətini qoruyub saxlayır.