izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Bəylik sözü köhnə Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir termin olub, iki əsas mənaya malikdir. Birinci mənası sifət kimi işlənir və "bəyə məxsus olan", "bəyə aid olan" mənalarını ifadə edir. Məsələn, "bəylik mülk" deyərkən, bəyin sahibliyinə aid olan torpaq sahələrini, əmlakı nəzərdə tuturuq. Bu, bəyin sosial statusunu və ictimai mövqeyini vurğulayan bir ifadədir. Bəylik, sadəcə bir maliklik deyil, həm də bir sosial status simvoludur.

İkinci mənası isə isim olaraq işlənir və "ağalıq", "hökmranlıq", "hakimiyyət" mənalarını ifadə edir. Bu mənada bəylik, bəyin siyasi və ya sosial nüfuzuna, hakimiyyətinə işarə edir. "Bəyliyi başarmadın, canın çıxsın belə gəz" deyimi, bəyin hakimiyyətinə, nüfuzuna qarşı çıxmağın nəticələrinin ağır olacağını vurğulayır. Bu ifadədə "bəylik" sözü daha çox bir təhdid və ya qorxu ifadəsinə çevrilir. Həmçinin, bu məna "bəylik salmaq", "bəylik qurmaq" kimi ifadələrdə də özünü göstərir, yəni müəyyən bir ərazidə hakimiyyət qurmaq, nüfuz sahibi olmaq mənasını verir.

Beləliklə, "bəylik" sözü, tarixi kontekstdən asılı olaraq, həm maddi (bəyə məxsus əmlak) həm də qeyri-maddi (ağalıq, hökmranlıq) mənaları əhatə edir və köhnə Azərbaycan cəmiyyətinin sosial strukturlarını, bəylərin ictimai rolunu və siyasi nüfuzunu anlamaq üçün vacib bir termindir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz