izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Bixəbər (sifat və zərf) - [fars. bi… və ər. xəbər] Xəbərsiz, məlumatsız, xəbəri olmayan, bir şeydən xəbər tutmayan deməkdir. Bu sözün kökü fars dilindən gələn "bi" (bənzərsiz, yox) önəki və ərəb dilindən gələn "xəbər" sözünün birləşməsindən əmələ gəlmişdir. Yəni, "xəbərsiz" və ya "xəbəri olmayan" mənasını verir. Sadəcə "xəbərsiz" sözündən daha güclü bir ifadədir, həmçinin bilməməyin dərinliyini və tamlığını vurğulayır.

Bixəbərlik, sadəcə olaraq məlumatın olmaması deyil, həm də bilinməyən hadisə, vəziyyət və ya məlumatla bağlı hər hansı bir təsəvvürün, gözləntinin olmamasını ifadə edir. Məsələn, "Mən bu işdən bixəbərəm" cümləsindəki "bixəbərəm" sözü yalnız işdən xəbərsiz olmağı deyil, həm də bu işlə bağlı hər hansı bir düşüncənin, təsəvvürün olmamasını da ifadə edir.

Ədəbiyyatda bixəbərlik, tez-tez cahilinlik, səfehlik, dünyadan uzaqlıq və ya fərqsizliyi ifadə etmək üçün istifadə olunur. Misal olaraq verilən şeir parçasında ("Məhəbbət ləzzətindən bixəbərdir zahidi-qafil") "bixəbər" sözü zahidin (din adamının) dünyəvi ləzzətlərdən, xüsusilə də məhəbbətin ləzzətindən xəbərsiz və onlardan uzaq olduğunu ifadə edir. Bu mənada "bixəbər" sözü daha çox məcazi məna daşıyır.

Beləliklə, "bixəbər" sözü sadə bir "xəbərsiz" mənasından daha geniş bir kontekstdə istifadə oluna bilər və ədəbi əsərlərdə daha zəngin mənalar ifadə etmək üçün istifadə olunur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz