izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Bircə sözü Azərbaycan dilində say ədədi olaraq "yalnız bir", "tək bir", "yəni yalnız o bir", "ancaq bir", "yeganə" və "vahid" mənalarında işlənir. "Bircə"nin əsas xüsusiyyəti miqdarı azaltmaq, məhdudlaşdırmaq və ya vurğulamaq istəyini ifadə etməsidir. Sadəcə "bir" sözündən fərqli olaraq, "bircə" daha çox məhdudlaşdırıcı, seçici bir əhəmiyyət daşıyır. Kəmiyyətin azlığını və bəzən də çatışmazlığını ifadə etmək üçün istifadə olunur.

Misal olaraq, "Onun bircə uşağı var" cümləsində "bircə" sözü uşağın sayının yalnız bir olduğunu və başqa uşağının olmadığını vurğulayır. "Bir uşağı var" cümləsində bu vurğu o qədər də aydın deyil. "Bircə"nin bu seçici xüsusiyyəti onu digər say ədədlərindən fərqləndirir. "Bircə gün bu işə bəsdir" cümləsində isə yalnız bir günün bu iş üçün yetərli olduğunu, daha çox vaxtın lazım olmadığını, hətta azlığını bildirərək qısa vaxtı vurğulayır.

"Bircə" sözünün sinonimləri arasında "yalnız", "təkcə", "yeganə", "vahid" kimi sözlər göstərilə bilər, lakin kontekstə görə "bircə"nin yaratdığı məna çalarları həmin sözlərin yaratdığı məna çalarlarından fərqlənə bilər. "Bircə"nin istifadəsi, cümləyə daha incə bir vurğu və məhdudlaşdırma əlavə edir. Məsələn, "yalnız bir gün" deyərkən sadəcə sayı bildiririk, halbuki "bircə gün" deyərkən bu bir günün kifayət qədər az olduğunu da bildiririk.

Qısaca, "bircə" sözü Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında məhdudlaşdırıcı, seçici və vurğulayıcı bir rol oynayan, sadəcə miqdarı deyil, eyni zamanda onun azlığını və ya kifayət qədər olmamasını ifadə edən spesifik bir say ədədidir. Bu, onu "bir" sözündən semantik olaraq fərqləndirir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz