Birləşmə sözü "birləşmək" felindən törəmiş bir isimdir və əsasən üç əsas mənada işlədilir.
Birinci mənası, əsas mənası olaraq, "birləşmək" feli ilə sıx bağlıdır. Bu mənada birləşmə, ayrı-ayrı hissələrin, elementlərin və ya varlıqların bir araya gələrək vahid bir bütöv təşkil etməsi, bir yerdə toplaşması deməkdir. Bu, fiziki bir birləşmə (məsələn, kimyəvi birləşmələr) və ya mənəvi, abstrakt bir birləşmə (məsələn, fikirlərin birləşməsi) ola bilər. Maddənin birləşməsi, insan qruplarının birləşməsi, ideyaların birləşməsi – hamısı bu geniş mənanın əhatə etdiyi nümunələrdir.
İkinci mənası isə daha çox sosial və siyasi kontekstdə işlənir. Bu mənada birləşmə, ortaq məqsəd və maraqları əsas götürərək yaradılmış müəyyən bir qurum, təşkilat, ittifaq və ya cəmiyyəti bildirir. Bu, müxtəlif müəssisə və idarələrin bir araya gələrək yaratdıqları bir birlik ola bilər, məsələn, "sənaye birləşməsi", "ticarət birləşməsi" və ya müəyyən bir məqsəd üçün yaradılmış qeyri-hökumət təşkilatı kimi fəaliyyət göstərən bir "birləşmə". Bu mənada birləşmə, üzvlərinin hüquq və vəzifələrini müəyyən edən nizamnamə və ya daxili qaydalar əsasında fəaliyyət göstərir.
Üçüncü məna isə kontekstdən asılı olaraq müxtəlif mənalar kəsb edə bilər. Məsələn, dilçilikdə “birləşmə” termini mürəkkəb sözlərin və ya ifadələrin əmələ gəlməsini bildirə bilər. Burada hər bir hissənin öz mənasını qoruyaraq yeni bir məna yaradır. Bundan əlavə, “birləşmə” termini, ədəbiyyatda və incəsənətdə əsərlərdəki mövzuların, obrazların və ya ideyaların vəhdətini təsvir etmək üçün də istifadə oluna bilər.