izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Boşlanmaq sözü, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində əsasən "boşalmaq" feli ilə sinonim kimi izah olunur, lakin məna çalarında incə fərqlər mövcuddur. Sadəcə "boşalmaq" deyərkən bir yerin, qabın və ya hər hansı bir şeyin boşalması nəzərdə tutulursa, "boşlanmaq" daha çox bir yerin, ərazinin, meydanın və ya hər hansı bir strukturun əhalisindən, obyektlərindən, canlılardan və ya varlıqlardan tamamilə təmizlənməsi, boşaldılması, tərk edilməsi mənasını ifadə edir. Bu boşalma prosesi daha çox sürətli, kütləvi və birdən-birə baş verən bir hadisə kimi təsəvvür olunur.

Misal olaraq, Mirzə Ələkbər Sabirin şeirindən götürülən "Qoşun qaçdı, boşlandı meydani-cəng; Bütün getdi yəğmayə topü tüfəng." misrasında "boşlanmaq" feli, döyüş meydanının qoşunun birdən-birə qaçması nəticəsində tamamilə boşalmasını, tərk edilməsini ifadə edir. Bu prosesdə təkcə əsgərlərin deyil, həm də döyüş avadanlıqlarının (top, tüfəng) meydandan götürülməsi də nəzərdə tutulur. Sadəcə "qoşun meydandan boşaldı" demək, bu hadisənin sürəti və kütləviliyini tam əks etdirə bilməz.

Beləliklə, "boşlanmaq" sözü, bir yerin və ya ərazinin sürətli və kütləvi şəkildə boşalması, tərk edilməsi, təmizlənməsi kimi daha dramatik və intensiv bir məna çalarına malikdir. Bu, sadəcə bir şeyin boşalması deyil, həm də bir vəziyyətin və ya strukturun birdən-birə dəyişməsini, bir şeyin sona çatmasını simvolizə edə bilər. Məsələn, "Ümidlər boşlandı" deyərkən sadəcə ümidlərin yox olması deyil, həm də bir vəziyyətin dağılması, ümidsizliyə qərq olma nəzərdə tutula bilər.

Qısacası, "boşlanmaq" sözü, "boşalmaq" sözünün daha güclü, daha dramatik və daha təsirli bir sinonimidir və konkret kontekstdə istifadəsinə görə daha geniş və rəngarəng mənalar kəsb edə bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz