Boylu-buxunlu sözü Azərbaycan dilində "hündür boylu və qamətli" mənasında işlənir. Sadəcə "boylu" demək kifayət etmir, çünki "boylu-buxunlu" ifadəsi hündürlüyü ilə yanaşı, bədənin proporsional quruluşunu, gözəl və harmonik fiziki quruluşu əks etdirir. Yəni, sadəcə hündür deyil, eyni zamanda bədəninin hər hissəsinin bir-birinə uyğun, gözəl və tarazlı olduğunu ifadə edir. Bu, həm kişilər, həm də qadınlar üçün istifadə oluna bilər, lakin daha çox kişilər üçün işlədilir.
Misal olaraq, "boylu-buxunlu oğlan" ifadəsi həmin oğlanın sadəcə boyunun uzunluğunu deyil, həm də gözəl qamətini, atletik və ya yaxşı qurulmuş bədənini ifadə edir. Sözün mahiyyətinə nüfuz etsək, burada yalnız fiziki görünüş deyil, həm də müəyyən bir qüvvət, sağlamlıq və enerji təsəvvürü yaranır. Bu söz, insana qüdrət və əzəmət hissi verən bir təsvir yaradır.
Ədəbiyyatda "boylu-buxunlu" sözü tez-tez personajların fiziki xüsusiyyətlərini daha canlı və təsirli şəkildə təsvir etmək üçün istifadə olunur. Məsələn, verilən misalda "...Solovyov yaşı təzəcə iyirmi beşə girən, boylu-buxunlu, yaraşıqlı bir kişi idi" cümləsində "boylu-buxunlu" sözü Solovyovun görünüşünün əsas xüsusiyyətlərindən birini qabartmaqla onun ümumi təsvirini daha dolğun və əyani edir. "Yaraşıqlı" sözü ilə birlikdə istifadə olunması onun cazibədar və ideal tipə yaxın olduğunu vurğulayır.
Qısacası, "boylu-buxunlu" sadə bir fiziki təsvir deyil, həm də bədənin gözəl proporsional quruluşunu, sağlamlığı və qüdrətini ifadə edən rəngarəng və ifadəli bir söz birləşməsidir.