Böyrəküstü sifəti, anatomiyada böyrəklərin üst qütblərində yerləşən endokrin vəziləri təsvir etmək üçün istifadə olunur. Bu vəzilər, böyrəklərin yaxınlığında, lakin onlardan anatomik olaraq fərqli strukturlar kimi mövcuddurlar. Onların yaxınlığı, adlandırılmalarında öz əksini tapıb.
Böyrəküstü vəzilər insan orqanizmi üçün son dərəcə əhəmiyyətlidir, çünki bir çox həyati funksiyaların tənzimlənməsində iştirak edirlər. Bu vəzilər tərəfindən ifraz olunan hormonlar, qan təzyiqi, maddələr mübadiləsi, immunitet sistemi və stress reaksiyaları kimi müxtəlif prosesləri tənzimləyir.
Böyrəküstü vəzilərinin iki əsas hissəsi var: qabıq və mərkəz. Qabıq hissəsi kortizol, aldosteron və androjenlər kimi steroid hormonlarını sintez edir. Kortizol stres reaksiyalarında əsas rol oynayır, maddələr mübadiləsini tənzimləyir və iltihabı azaldır. Aldosteron isə qan təzyiqinin tənzimlənməsində mühüm əhəmiyyətə malikdir. Androjenlər isə cinsi inkişafda və cinsi funksiyalarda iştirak edirlər.
Mərkəz hissəsi isə katekolaminlər adlanan hormonları, xüsusən də adrenalin və noradrenalini ifraz edir. Bu hormonlar "mübarizə və ya qaçış" reaksiyasında əsas rol oynayaraq ürək döyüntüsünü sürətləndirir, qan təzyiqini artırır və orqanizmi təhlükəli vəziyyətlərə hazırlayır.
Böyrəküstü vəzilərlə bağlı müxtəlif xəstəliklər mövcuddur. Bu xəstəliklər hormonların həddindən artıq və ya çatışmazlığının nəticəsində meydana çıxa bilər. Bu səbəbdən, böyrəküstü vəzilərin sağlamlığı ümumi sağlamlıq üçün son dərəcə vacibdir.