izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Cəhəng sözü Azərbaycan dilində ağız künclərini ifadə edir. Ağızın dodaqlarla birləşdiyi, üzün yan tərəflərində yerləşən iki nöqtəni təsvir edən bu termin, həm anatomik, həm də poetik mənalarda istifadə oluna bilər. Sadəcə ağız küncü deyərkən, fiziki bir təsvir vermiş oluruq, amma cəhəng sözünün poetik təsvir gücü daha çoxdur. O, ağızın incə, həssas və ifadəli bir hissəsini vurgular. Gülüş, kədər, qəzəb kimi hisslərin əks olunduğu bu nöqtələr, insan simasının ifadəliliyinə öz töhfələrini verirlər. Beləliklə, "cəhəng" sadəcə bir anatomik termin olmaqdan kənara çıxaraq, ədəbiyyatda, xüsusilə də təsviri dillə yazılmış əsərlərdə obrazlı ifadə vasitəsi kimi də işlənir.

Misal olaraq verilən cümlədə, "cəhənglərinə bulaşan qatığı təmizcə sildi" ifadəsi cəhəng sözünün dəqiq məkanını göstərir. Qatığın ağız künclərinə yapışması və təmizlənməsi əməli, əsərin təsviri xüsusiyyətinə öz töhfəsini verir və oxucuya hadısənin daha yaxından şahidi olma imkanı verir. Bu detal oxucunun mətnlə daha yaxından əlaqə qurmasına, hadisələri daha aydın təsəvvür etməsinə kömək edir.

Maraqlı bir məqam da odur ki, "cəhəng" sözü Musanın nəvəsi kimi də qeyd olunmuşdur. Bu, sözün etimologiyası ilə bağlı daha geniş araşdırmalar aparmağı tələb edir və tarixi kontekstdə dəyərləndirilməlidir. Əgər belədirsə, bu da sözün mənasının fərqli mədəni və tarixi təbəqələrə yayıldığını göstərir. Bu isə cəhəng sözünün sadəcə bir anatomik termin olmaqdan daha geniş məna daşıdığını vurğulayır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz