izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Cəlladlıq sözü, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində əsasən zalımlıq, qəddarlıq, amansızlıq, mərhəmətsizlik və yırtıcılıq kimi mənalarda izah olunur. Lakin bu izah, sözün zəngin semantik potensialını tam əks etdirmir. Cəlladlıq sadəcə fiziki zorakılıq deyil, daha çox insanlığa zidd hərəkətləri, qəddarlıq və amansızlığı ehtiva edən mürəkkəb bir anlayışdır. Bu, gücünü, hakimiyyətini və ya üstünlüyünü qəddarcasına istifadə edərək başqalarına ağrı, əzab və əziyyət verən bir davranış formasıdır.

Cəlladlıq anlayışına, şəxsi mənfəət üçün edilən zalımlıq, qisas hisslərinin qəddarcasına təcəssümü, özbaşınalıq və haqsızlıq, mərhəmətə və empatiyaya tamamilə laqeyd yanaşma, hətta həzz almaq üçün edilən şiddət kimi aspektləri də əlavə etmək olar. Bu, fiziki şiddətlə yanaşı, psixoloji təzyiq, təhqir, təhdid və manipulyasiya vasitələrinin də istifadəsini özündə ehtiva edir. Yəni, cəlladlıq yalnız fiziki cəza vermək deyil, həm də başqalarının ruhunu qırmaq, onlarda qorxu və ümidsizlik yaratmaq deməkdir.

Elxan bəyin misalında olduğu kimi ("Mən üzümə bir din qalxanı çəkib, cahangirlərin cəlladlığını qəbul edə bilmərəm"), cəlladlıq anlayışı tarixi kontekstdə, xüsusilə də hakimiyyətdə olanların xalqa qarşı qəddar və amansız davranışlarını ifadə etmək üçün istifadə olunur. Burada cəlladlıq, sultanların, padşahların və digər güclü şəxslərin xalqa qarşı törətdikləri ədalətsiz əməllərini, zülm və istismarlarını ifadə edir. Bu mənada, cəlladlıq həm də gücün təhrif olunmuş bir tətbiqidir, özbaşınalığın və haqsızlığın simvoludur.

Beləliklə, cəlladlıq sadə bir söz deyil, tarixi, sosial və psixoloji aspektləri ehtiva edən mürəkkəb bir anlayışdır. Bu anlayışın tam mənasını dərk etmək üçün onu müxtəlif kontekstlərdə təhlil etmək və onun arxasındakı mənəvi və etik dəyərləri nəzərə almaq lazımdır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz