Cıqqalı sözü Azərbaycan dilində əsasən "cıqqa taxmış", "başında cıqqa olan" mənalarında işlənir. Lakin bu izah kifayət qədər qısa və məhduddur. Daha geniş baxış bu sözün mənasını və kontekstini daha yaxşı anlamağa kömək edəcək.
Əvvəlcə, "cıqqa" nədir sualını cavablandırmaq lazımdır. Cıqqa, baş geyiminin bir növü olub, adətən yun və ya pambıqdan toxunur. Forma və bəzəkləri müxtəlif ola bilər: sadə, düz, ya da daha mürəkkəb naxışlarla bəzədilmiş. Beləliklə, "cıqqalı" sözü sadəcə "başında bir şey olan" deyil, xüsusi bir baş geyiminin - cıqqanın - taxılmasını bildirir.
Bu sözün istifadəsi coğrafi və zaman baxımından da məhdudiyyətə malikdir. Ehtimal ki, "cıqqalı" sözü daha çox Azərbaycanın müəyyən regionlarında, kənd yerlərində və ya müəyyən etnik qruplar arasında yayılmışdır. Tarixi kontekstdə də bu sözün istifadəsi maraqlıdır. Məsələn, hansı dövrlərdə daha çox işlədilirdi, hansı sosial təbəqələr arasında daha məşhur idi kimi suallar araşdırılmağı tələb edir. Bu məlumatlar sözün mənasını daha da zənginləşdirər.
Qısaca, "cıqqalı" sözü sadə bir təsviri keçərək tarixi, coğrafi və sosial kontekstləri özündə əks etdirən daha zəngin bir mənaya malikdir. Bu mənada, "cıqqalı" sözü sadəcə bir leksik vahid deyil, mədəniyyətin, tarixin və insanların həyat tərzini əks etdirən bir simvoldur.