Cırtdan sözü Azərbaycan dilində boyu çox qısa olan, çox xırda insanı ifadə edir. Bu söz, həm fiziki cüssənin kiçikliyini, həm də bəzən metaforik olaraq, əhəmiyyətsizliyi, zəifliyi bildirir.
Lüğətdəki “çox xırda adam” tərifi cırtdanın əsas xüsusiyyətini dəqiq ifadə etsə də, tam mənzərəni verməyə yetərli deyil. Çünki cırtdan yalnız boyunun qısa olması ilə deyil, həm də bəzən xarakterinə, davranışına, sosial statusuna və hətta mifoloji kontekstə görə fərqlənir.
Ədəbiyyatda və folklor əsərlərində cırtdanlar müxtəlif obrazlarda təsvir olunur: bəziləri ağıllı, hiyləgər və qüvvətli, bəziləri isə zəif, aciz və köməksiz olurlar. Onlar bəzən sirli varlıqlar kimi təqdim olunur, sehrli qabiliyyətlərə malik olaraq nağıllarda əsas rol oynayırlar. Həmçinin, "tellidən boy atmamaq" və ya "cırtdandan balaca olmaq" ifadələri, cüssənin kiçikliyindən əlavə, bir işdə, bir sahədə heç bir uğur qazanmamağı, geri qalmağı da bildirir.
Beləliklə, "cırtdan" sözünün mənası yalnız fiziki xüsusiyyətlərlə məhdudlaşmır. O, boyun qısalığı ilə yanaşı, müəyyən sosial və mədəni kontekstləri də əhatə edir, obrazlı ifadələrdə istifadə edilərək daha geniş mənalar kəsb edir.