izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Cücüyeyən (lat. Insectivora) termini zoologiya sahəsində cücülərlə (həşəratlar və digər kiçik onurğasızlarla) əsasən qidalanan heyvanları təsvir etmək üçün istifadə olunur. Bu, qida zəncirində mühüm rol oynayan geniş bir heyvan qrupunu əhatə edir. "Cücüyeyən" sözü, əsasən quşlara tətbiq olunsa da, həqiqətən də çox müxtəlif canlıları, məsələn, bəzi sürünənləri, amfibiyaları, məməliləri və hətta bəzi bitkiləri də (həşəratları ovlamaqla) əhatə edir.

Cücüyeyən quşlar, xüsusilə, müxtəlif formalara, ölçülərə və rənglərə malikdirlər. Onların dimdikləri, pəncələri və hətta dilləri həşəratları tutmaq və yemək üçün xüsusi uyğunlaşmalara malikdir. Məsələn, uzun və nazik dimdikli bəzi cücüyeyənlər çiçəklərin içərisindən həşəratları çıxara bilir, digərləri isə güclü pəncələri ilə torpaqdan və yarpaqlardan həşəratları ovlayır. Bəzi növlərdə yapışqan dilin olması da həşəratların tutulmasını asanlaşdırır.

Cücüyeyənlərin əhəmiyyəti yalnız qida zəncirinin bir hissəsi olmaqla məhdudlaşmır. Onlar, ətraf mühitin tarazlığının qorunmasında mühüm rol oynayırlar. Çünki zərərverici həşəratların populyasiyasını nizamlayırlar, beləcə kənd təsərrüfatı bitkilərinə və meşə ekosistemlərinə ziyanın qarşısını alırlar. Bu baxımdan, cücüyeyənlərin qorunması ekoloji tarazlıq üçün əhəmiyyətlidir.

Maraqlı bir məqam odur ki, "cücüyeyən" termini yalnız bir qida vərdişini ifadə etsə də, zooloji təsnifatda "Cücüyeyənlər" (Insectivora) kimi bir dəstə (məməlilərdə) mövcud idi. Lakin son tədqiqatlar göstərir ki, bu dəstə monofilik deyildir və bu səbəbdən də müasir zooloji təsnifatlarda bu dəstə istifadə edilmir. Beləliklə, "cücüyeyən" termini daha çox qida vərdişi üçün istifadə olunur, taksonomik bir kateqoriya deyil.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz