Çeşidli sözü, Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında müxtəliflik, rəngarənglik və bolluğu ifadə edən bir sifətdir. Sadəcə "müxtəlif növlü" deməkdən daha çox məna ehtiva edir. "Çeşidli" sözü, bir çox alternativ və seçim imkanı olduğunu vurğulayır, hər birinin özünəməxsus xüsusiyyətləri və fərqləri ilə seçildiyini bildirir.
Məsələn, "çeşidli meyvələr" deyərkən sadəcə müxtəlif meyvələr yox, həmçinin onların formalarının, rənglərinin, dadlarının və ətirlərinin müxtəlifliyini də nəzərdə tuturuq. "Çeşidli yeməklər" ifadəsi isə yalnız müxtəlif növ yeməkləri deyil, həmçinin onların hazırlanma üsullarının, tərkib hissələrinin və təqdim formalarının da müxtəlifliyini əks etdirir. Bu söz, həm də bir zənginlik və bolluq hissini yaradır.
Sinonimləri olan "cürbəcür" və "növ-növ" sözləri ilə müqayisədə "çeşidli" daha formal və ədəbi üslubda istifadə olunur. "Cürbəcür" daha çox sözsüz, qarışıq və qeyri-sistematik müxtəlifliyi ifadə edərkən, "növ-növ" isə daha çox sadə və gündəlik söhbətlərdə işlənir. "Çeşidli" isə həm formal, həm də qeyri-formal yazılarda, elmi mətnlərdən tutmuş bədii əsərlərə qədər geniş istifadə oluna bilər.
Misal olaraq verilən "…gözəl və səliqəli yeməkxana, dadlı və çeşidli xörəklər…" cümləsində "çeşidli" sözü yeməkxananın təklif etdiyi geniş və cazibədar menyunu vurğulayır. Bu, müştəriyə geniş seçim imkanı, dad zövqünə uyğun yemək tapmaq şansı vəd edir. Sadəcə "müxtəlif" sözü ilə əvəz etsək, bu zənginlik və cazibədarlıq hissini tam olaraq çatdıra bilmərik.