izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Çəpgöz sözü, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində əsasən "gözləri çəp olan" kimi tərif olunur. Lakin bu tərif, sözün ifadə etdiyi incəlikləri tam əks etdirmir. Çəpgözlük, sadəcə gözün fiziki quruluşundan irəli gələn bir xüsusiyyət deyil, həm də müəyyən bir görünüş və bəzən xarakter xüsusiyyətləri ilə əlaqələndirilir.

Bir insanın çəpgöz olması, göz almasının normal vəziyyətdən kənara, bir az meyl edərək yerləşməsi deməkdir. Bu meyllilik dərəcəsi fərqli ola bilər – bəzən çox az nəzərə çarpır, bəzən isə olduqca aşkar olur. Bu fiziki xüsusiyyət, əksər hallarda əməliyyat yolu ilə düzəldilə bilər, lakin bəzi mədəniyyətlərdə çəpgözlük, gözəllik anlayışı ilə bağdaşdırılmır, hətta qüsur kimi qəbul edilə bilər.

Ədəbiyyatda isə "çəpgöz" sözü daha geniş məna kəsb edir. Sözün məcazi mənasında, "çəpgöz" ifadəsi bəzən hiyləgər, fırıldaqçı, dələduz insanları təsvir etmək üçün işlədilir. Gözlərinin çəpliyi, bu insanların gizli niyyətlərini, məkrli baxışlarını simvolizə edir. Molla Nəsrəddin lətifəsindəki misalda olduğu kimi, "çəpgöz arvad" ifadəsi, yalnız fiziki quruluşunu deyil, bəlkə də xarakterinin müəyyən mənfi cəhətlərini də ifadə edə bilər.

Beləliklə, "çəpgöz" sözü, sadə bir fiziki təsvirdən kənara çıxaraq, bəzən obrazlı və metaforik mənalar da qazana bilir. Onun mənasını anlamaq üçün kontekstin nəzərə alınması olduqca vacibdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz