Damğalatmaq sözü, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində əsasən "damğa vurmaq" mənasında izah olunsa da, daha geniş və dəqiq bir şəkildə izah etmək mümkündür. Sözün kökü olan "damğa"nın özü də müxtəlif mənalarda işlənə bilər: bir əşyanı, heyvanı və ya insanı tanımaq üçün vurulan işarə, möhür, nişan, iz, təsir və s. Buna görə də, "damğalatmaq" həm fiziki, həm də metaforik mənalarda istifadə oluna bilər.
Fiziki mənada, damğalatmaq əsasən müəyyən bir alət (metal, oduncaq və ya başqa materialdan hazırlanmış damğa) vasitəsilə bir səthə, mal əşyasına, heyvana və ya insanın dərisinə iz vurmaq deməkdir. Bu iz, sahiblənməni, mənşəyi, keyfiyyəti, və ya digər məlumatları göstərə bilər. Məsələn, mal-qaranın qulaqlarına damğa vurmaq, qızıl sikkələrə dövlət gerbini damğalatmaq, əşyalara istehsalçı şirkətinin nişanını damğalatmaq bu mənaya aiddir. Həmçinin, qədim dövrlərdə cinayətkarların dərisinə damğa vurulması da bu mənaya misal ola bilər.
Metaforik mənada isə, "damğalatmaq" sözü bir şeyin, hadisənin, və ya insanın xarakterini, təsirini, və ya kimliyini dəyişdirmək, iz qoymaq, əbədi bir şəkildə qeyd etmək mənasında işlənə bilər. Məsələn, "Bu hadisə onun həyatına damğasını vurdu", "Tarix bu şəxsiyyəti damğalatdı" kimi ifadələr bunu əks etdirir. Bu halda, "damğalatmaq" dərin, silinməz bir təsir yaratmaq mənasını daşıyır.
Beləliklə, "damğalatmaq" sözünün mənası sadəcə "damğa vurmaq"la məhdudlaşmır, kontekstdən asılı olaraq müxtəlif və daha geniş mənaları əhatə edir. Həm fiziki bir əməli, həm də uzunmüddətli, dərin bir təsiri ifadə edə bilər.